۲۰ آبان ۱۴۰۲ دکتر علی‌اصغر هنرمند

جایگزینی ۵۰ درصد ژن‌های مخمر با دی‌اِن‌اِی ساخته شده در آزمایشگاه

این تصویر یک سلول مخمر در حال تکثیر است. مخمر را که می‌شناسید؟ همان دوست عزیزی که در نانوایی و البته بسیاری چیزهای دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد.

حالا زیست‌شناسان توانسته‌اند ۵۰ درصد DNA مخمر را با یک دی ان ای دیگر جایگزین کنند! به این معنی که نیمی از ژن مخمر جدید در آزمایشگاه ساخته شده و گونه جدید، همچنان بدون مشکل به زندگی و تکثیر ادامه می‌دهد.

بخش عمده‌ی دی اِن اِی موجودات زنده داخل هسته‌ سلول‌ و درون ساختارهایی به نام کروموزوم‌ قرار دارد. مخمر دارای ۱۶ کروموزوم است و در نسخه تولیدی، ۷.۵ کروموزوم آن در آزمایشگاه تولید شده است.

البته زیست‌شناسان پیش از این هم توانسته‌ بودند که در مورد برخی از ویروس‌ها و باکتری‌های ساده، کل محتوای ژنتیکی را با نسخه آزمایشگاهی خودشان جایگزین کنند. اما این مخمر‌ در مقایسه با آنها بسیار پیچیده‌تر است این نخستین باری است که این مقدار از ژنوم چنین سلولی جایگزین می‌شود.

پژوهشگران امیدوارند در آینده نه‌چندان دور بتوانند این مخمر‌ها را به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی کنند که به جای آبجو، دارو و حتی سوخت تولید کنند!

https://www.nature.com/articles/d41586-023-03495-4

مطالب مرتبط

جایگزینی شیمی درمانی با آنتی‌بادی‌های ساخته شده با هوش مصنوعی

شرکت داروسازی آسترازنیکا را که می‌شناسید؟ حالا این شرکت می‌گوید قصد دارد بیماران مبتلا به سرطان را از دست «شیمی درمانی» خلاص کند و در آینده آن را با «آنتی‌بادی‌های ساخته شده با هوش مصنوعی» جایگزین کند. در راستای رسیدن به این هدف، آسترازنیکا قراردادی ۲۴۷ میلیون دلاری با شرکتی به نام Absci منعقد کرده […]

آیا DNA غذای پخته شده در دمای بالا به سلول‌های ما آسیب می‌زند؟

این نکته از سال‌ها پیش شناخته شده که پختن غذا در دمای بالا می‌تواند اثرات سرطان‌زایی داشته باشد. علت آن هم برخی مولکول‌هایی است که در دمای بالا تولید می‌شوند و می‌توانند به صورت بالقوه احتمال بروز سرطان را افزایش دهند. حالا پژوهشگران از یک زاویه دیگر هم به موضوع نگاه کرده‌اند: آیا DNA موجود […]

چگونه کروموزم Y برخی سرطان‌های مردان را خطرناک‌تر می‌کند؟

تا به حال به این نکته فکر کرده‌اید که چرا برخی سرطان‌ها در مردان شایع‌تر یا مرگ‌آورتر است؟ یکی از باورهایی که در این مورد وجود داشته این بوده که مردان به خاطر سبک زندگی ناسالم‌ترشان به برخی سرطان‌ها بیشتر مبتلا می‌شوند: مثلا مصرف دخانیات و الکل در آنها شایع‌تر است. اما اکنون چند پژوهش […]

آیا هوش مصنوعی جایگزین پزشکی و طبابت می‌شود؟

اگر از هوش مصنوعی‌های پرطرفدار فعلی (مثلا ChatGPT) بپرسید که آیا «آنها جایگزین پزشکی می‌شوند؟» به شما پاسخ می‌دهد: خیر! هوش مصنوعی به هیچ عنوان جایگزین پزشک نخواهد شد و فقط ابزاری است که به پزشکان در تشخیص و درمان بیماری‌ها «کمک» خواهد کرد. اما آیا باید این پاسخ را «باور» کنیم؟ به‌ویژه اینکه می‌دانیم […]

تولید گوشت ماهی در آزمایشگاه و با کمک فناوری چاپ سه‌بعدی

شبیه فیله ماهی است، اما از دریا نیامده! بلکه سلول‌های این قطعه گوشت در آزمایشگاه پرورش پیدا کرده‌ و با فناوری چاپ سه‌بعدی شبیه یک فیله ماهی روی هم سوار شده‌اند. این محصول مشترک دو شرکت است که می‌گویند طعم و حس ماهی را به شما می‌دهد اما تولیدش نسبت به صید ماهی مزایای متعددی […]

تصویر بند انگشتی
هشدار فوری سازمان بهداشت جهانی در مورد وضعیت خطرناک، در پی تصرف یک آزمایشگاه بیولوژی در سودان

درگیری‌های کشور سودان سبب شده که یک آزمایشگاه ملی این کشور به دست گروه‌های مسلح بیفتد. در این آزمایشگاه نمونه‌هایی از بیماری‌های کشنده مانند ویروس فلج اطفال، سرخک و وبا نگهداری می‌شود. دقایقی پیش سازمان بهداشت جهانی هشداری صادر کرد که این یک وضعیت خطرناک است و یک ریسک بیولوژیکی بزرگ به حساب می‌آید. https://www.arabnews.com/node/2292636/middle-east

مطالب داغ

آیا سبک زندگی سالم می‌تواند اثر ژن‌های بد را خنثی کند؟

برخی افراد مدعی‌ هستند که به‌طور خانوادگی عمر طولانی دارند و البته اگر به شجره‌نامه‌ آنها مراجعه کنید، متوجه می‌شوید که درست می‌گویند. در سمت دیگر برخی افراد معتقدند ژن‌های خوبی ندارند و به همین خاطر معمولا طول عمر زیادی نخواهند داشت. حالا نتایج یک پژوهش تازه برای گروه دوم حاوی خبرهای خوب است: در […]

آیا استفاده از میزهای «ایستاده» به سلامت ما کمک می‌کند؟

برخی افرادی که ساعات طولانی پشت کامپیوتر هستند، با امید کمک به سلامت از میزهای ایستاده استفاده می‌کنند. حالا نتایج یک پژوهش گسترده از راه رسیده و داستان با چیزی که تصور می‌شد متفاوت درآمده! در این بررسی بیش از ۸۳ هزار نفر در بریتانیا به مدت میانگین حدود ۷ سال مورد بررسی قرار گرفته‌اند. […]

تولید جنین آزمایشگاهی بدون اسپرم و تخمک با هدف کمک به تحقیقات ناباروری

طی دو روز گذشته اخبار مربوط به ساخت نخستین «جنین مصنوعی بدون استفاده از اسپرم و تخمک» سر و صدای زیادی ایجاد کرد و به‌ویژه رسانه‌های غیر تخصصی روی آن مانور زیادی داده شد. جنین‌های تولیدی تنها چند روز عمر دارند و با کمک سلول‌های بنیادی جنینی تولید شده‌اند. آنها هنوز به حدی تکامل پیدا […]

آیا آزمایش خون پیش از ازدواج، همان آزمایش ژنتیک است؟

برای ثبت ازدواج در ایران، انجام یک آزمایش خون پیش از ازدواج ضروری است. اما بسیاری از زوجین به‌اشتباه این آزمایش را برابر با آزمایش ژنتیک و جهت پیشگیری از بیماری‌های ژنتیکی احتمالی در فرزندان می‌دانند درحالی‌که داستان چیز دیگری است. حتما شنیده‌اید که گفته می‌شود «خون دو فرد به هم نمی‌خورد»، این به چه […]

مطالب پربازدید

آیا تیرزپاتید (Tirzepatide) در درمان چاقی یک انقلاب ایجاد می‌کند؟

این روزها داروهای کاهش وزنی که با اثر روی گیرنده GLP1 عمل می‌کنند، طرفداران زیادی پیدا کرده‌اند و سماگلوتید (semaglutide) در خط مقدم آنها است. حالا یک داروی دیگر به نام تیرزپاتید (Tirzepatide) هم احتمالا به لیست داروهای لاغری اضافه خواهد شد و این یکی حتی از سماگلوتید هم بهتر عمل می‌کند. این دارو در […]

تایید داروی تیرزپاتید (Tirzepatide) برای کاهش وزن توسط سازمان غذا و داروی آمریکا

اواخر اردیبهشت از نتایج قابل توجه داروی تیرزپاتید (Tirzepatide) در کاهش وزن صحبت کردیم. حالا سرانجام استفاده از این دارو توسط سازمان غذا و داروی آمریکا برای دو گروه از افراد مورد تایید قرار گرفته است: ۱- افراد چاق (دارای BMI بالای ۳۰)
۲- افرادی که دارای اضافه وزن هستند (BMI بالای ۲۷) و یکی از […]

میزان مناسب و بهترین روش مصرف ویتامین D: روزانه؟ هفتگی یا ماهیانه؟

ویتامین D جزو ویتامین‌های مهمی است که کمبود آن در تمام دنیا شیوع بالایی دارد و پیش‌بینی می‌شود حدود یک میلیارد نفر در سراسر جهان به کمبود آن دچار هستند. در اینجا می‌خواهیم به این نکته بپردازیم که بهترین روش مصرف مکمل ویتامین دی چگونه است و مقدار مناسبش چقدر است؟ اما پیش از شروع […]

جدول «میزان پروتئین» مواد غذایی و عدم تطابق وزن خوراکی‌ها با حجم پروتئین

دو هفته قبل به موضوع مهم «میزان پروتئین مورد نیاز» و اشتباه‌های رایج در مورد آن پرداختیم. اما اکنون نوبت بخش دوم داستان است: اینکه در هر ماده غذایی چه میزان پروتئین وجود دارد و چرا اغلب افراد در این مورد دچار اشتباه می‌شوند؟ اکثر افراد تصور می‌کنند مثلا ۱۰۰ گرم سینه پخته مرغ دارای […]

با همکاری

پژوهشکده آینده پژوهی در سلامت
پژوهشکده آینده پژوهی در سلامت
معاونت آموزشی سازمان نظام پزشکی کل کشور
معاونت آموزشی سازمان نظام پزشکی کل کشور
اداره کل آموزش همگانی جمعیت هلال احمر
اداره کل آموزش همگانی جمعیت هلال احمر
X
آپدیت ام دی تازه‌های پزشکی از رفرنس‌های معتبر