دویدن برای «زانوها» خوب است یا بد؟

یک باور عمومی وجود دارد که میگوید «دویدن سبب آسیب به زانوها» میشود. اما اجازه دهید این ادعا را بر اساس مطالعات علمی بررسی کنیم:
هنگام دویدن، فشار قابل توجهی به بدن وارد میشود و معمولا هر بار که پای شما زمین را لمس میکند، فشاری معادل دو الی سه برابر وزن بدنتان را تحمل میکنید.
همین موضوع سبب میشود با خودمان بگوییم که چنین فشاری قطعا سبب نابودی زانو میشود!
اما نکته اینجا است که وارد آمدن فشار برای بدن ما چیز بدی نیست و حتی به صورت بالقوه خوب است.
نکتهی کلیدی اینجاست: بدن ما مشابه یک ربات مکانیکی یا خودرو نیست که استفاده از آن سبب «استهلاک» شود. انسان یک سیستم پویا است که خودش را با شرایط وفق میدهد و اتفاقا برای پیشرفت به یک حد منطقی از فشار نیاز دارد.
انسان بهگونهای تکامل پیدا کرده که به میزان قابل توجهی تحرک نیاز دارد تا سالم بماند. چون در گذشته موفقیت در زندگی، وابسته به داشتن قدرت جسمانی بالا و توانایی تحرک بوده.
اکنون چند دهه است که پشت میزنشین شدهایم و متاسفانه فعلا هیچ قرص و دارویی هم اختراع نشده که مشکل را بهگونهای دیگر حل کند: ورزش تنها راهکار موجود است.
در سمت دیگر این یک موضوع اثبات شده است که بیتحرکی سبب تحلیل سریع عضلات و مفاصل ما میشوند.
برگردیم به موضوع جناب زانو – در دوندهها هم پژوهشهای مختلفی روی سلامت زانوها انجام شده و بد نیست خلاصهای از آنها را ذکر کنیم:
- به طور کلی به نظر میرسد که ضخامت غضروف زانو در دوندگان بیشتر از افراد عادی است.
- مشخص شده هنگام دویدن، ضخامت غضروف زانو کمی کاهش پیدا میکند اما بعد از چند ساعت مجددا به وضعیت قبلی برمیگردد. پژوهشگران معتقدند که این یک فرایند مفید است و به بازسازی و قویتر شدن غضروف کمک میکند.
- در دوندهها تراکم استخوانها هم به طور قابل توجهی بیشتر از دیگران است. این یکی از مزیتهای مهم ضرباتی است که هنگام دویدن به بدنمان وارد میشود و سبب افزایش تراکم و پیشگیری از پوکی استخوان میگردد.
آیا برای شروع دویدن دیر نشده؟
تقریبا هیچ سنی برای شروع دویدن دیر نیست. برای مثال پژوهشهای مختلفی روی افراد ۶۵ ساله و بالاتر انجام شده که نشان داده شروع دویدن سبب افزایش قدرت و عملکرد میشود. البته به شرطی که تمرینها را به آرامی و تدریجی شروع کنید و سبب بروز آسیب نشوید.
باید مراقب چه چیزی باشم؟
یکی از دلایل باور غلطِ آسیب به زانو در دوندهها این است که اگر بد تمرین کنید و سبب آسیب به خودتان بشوید، معمولا اولین جایی که دوندهها را درگیر میکند زانو است.
اگر اضافه وزن دارید، یا عضلاتتان ضعیف است، حتما به صورت موازی روی کاهش وزن و تمرینهای قدرتی و عضلهسازی هم کار کنید. ضمنا اگر به برخی بیماریهای خاص و مشکلات مفصل دچار هستید، قبل از شروع دویدن با پزشک مشورت کنید.
اگر به خودتان فشار اضافه وارد نکنید و دویدن یا هر ورزش دیگر را به صورت علمی و تدریجی شروع کنید، همیشه از آسیب به دور خواهید بود و زانوهایتان هم بابت لطفی که در حقشان میکنید، از شما تشکر خواهند کرد.
https://www.sciencealert.com/running-has-a-surprising-benefit-for-your-knees-says-expert