۱۲ مهر ۱۴۰۴ دکتر امیرحسین آرام

آیا مصرف الکل مساویِ افزایش دمانس است!؟

یک مقاله‌ی تازه در BMJ با عنوان «مصرف الکل و خطر دمانس در جمعیت‌های متنوع» این پرسش را واکاوی کرده: الکل دقیقا چطور روی خطر دمانس اثر می‌گذارد و آیا این رابطه در جوامع مختلف فرق می‌کند؟

خلاصه‌ی کار چه بود؟
پژوهشگران با مرور مطالعات اپیدمیولوژیک و شواهد موجود، داده‌های مصرف الکل و وقوع دمانس را تحلیل کرده‌اند تا تصویر روشن‌تری از این ارتباط به دست بدهند.

چه پیدا کردند؟

  • مصرف «کم تا متوسط» ممکن است اندکی با کاهش خطر دمانس همراه باشد.
  • مصرف «بالا و مزمن» به‌طور قابل‌توجهی احتمال دمانس را افزایش می‌دهد.
  • نوع نوشیدنی و الگوی مصرف هم مهم‌اند؛ همه‌ی الکل‌ها و همه‌ی عادت‌های نوشیدن یکسان اثر نمی‌گذارند.

چرا نتایج در جمعیت‌ها فرق می‌کند؟

اثر الکل بر مغز و حافظه با ژنتیک، وضعیت اجتماعی‌–‌اقتصادی و سبک زندگی گره خورده است.
برای نمونه، در جوامعی که با عوامل خطر دیگری مثل سوءتغذیه یا دسترسی محدود به خدمات سلامت مواجه‌اند، الکل می‌تواند آسیب‌زاتر باشد؛ در مقابل، در برخی جوامع با سلامت عمومی بهتر، مصرف معتدل در برخی مطالعات با کاهش خطر همراه دیده شده است.

از نظر سازوکار چه می‌دانیم؟

مصرف زیاد الکل می‌تواند به سلول‌های مغزی آسیب بزند، التهاب عصبی ایجاد کند و جریان خون مغز را مختل کند؛ مجموعه‌ای از فرایندها که نهایتا به افت عملکرد شناختی و دمانس منتهی می‌شوند. این پژوهش نشان داده که کاهش شیوع «اختلال مصرف الکل» در سطح جامعه و به صورت بالقوه می‌تواند بروز زوال عقل را تا حدود ۱۶ درصد پایین بیاورد.

ضمنا توجه کنید که این پژوهش فقط به تاثیر الکل روی بروز یک اختلال عصبی خاص (دمانس) پرداخته و دیگر پژوهش‌ها مثلا در حوزه‌ی سرطان نشان داده که هر میزان مصرف الکل سبب افزایش احتمال ابتلا به چندین سرطان مختلف است.

https://ebm.bmj.com/content/early/2025/09/16/bmjebm-2025-113913

مطالب مرتبط

نتایج یک پژوهش تازه: اثربخشی کاکائو در کاهش التهاب چقدر است؟

سال‌هاست می‌دانیم کاکائو به‌خاطر داشتن «فلاونول‌ها» (ترکیبات ضدالتهاب) برای سلامت مفید است. حالا نتایج یک پژوهش تازه روی ۶۰۰ سالمند با میانگین سنی ۷۰ سال که به‌مدت دو سال، روزانه کاکائو مصرف کرده‌اند، حرف‌های امیدوارکننده‌تری دارد. در طول مطالعه، شاخص hs-CRP (یکی از مهم‌ترین نشانگرهای التهاب مزمن که با افزایش سن هم بالاتر می‌رود) پایش […]

۱۰ خوراکی سالمی که رژیم کاهش وزن‌تان را مخفیانه بی‌اثر می‌کنند!

احتمالاً برای شما هم پیش آمده است که تصمیم گرفته باشید وزن خود را کاهش دهید. در چنین شرایطی، نخستین گام معمولاً حذف خوراکی‌های ناسالم از رژیم غذایی و جایگزینی آنها با گزینه‌های سالم‌تر است. با خود می‌گوییم: «از حالا به بعد دیگر سمت چیپس و پفک، نوشابه، شیرینی و غذاهای پرکالری نمی‌روم و به […]

کمک مهم هوش مصنوعی در تشخیص زودهنگام احتمال سکته‌ی قلبی

یک طرح آزمایشی که از هوش مصنوعی استفاده می‌کند، در پنج بیمارستان انگلستان در حال اجرا است و مجریان آن می‌گویند در تشخیص احتمال بروز سکته‌ی قلبی یک انقلاب به حساب می‌آید. داستان از این قرار است که هر سال افراد زیادی به خاطر درد قفسه‌ی سینه به پزشک مراجعه می‌کنند و برای آنها سی‌تی‌اسکن […]

قوانین جدید اندونزی برای مقابله با مصرف سیگار و ویپ

مقامات کشور اندونزی برای کاهش مصرف سیگارهای الکترونیکی و دیگر انواع دخانیات، قوانین جدیدی را تصویب کرده‌اند. برخی از مهم‌ترین آنها به این شرح است: در کشور اندونزی با ۲۷۰ میلیون جمعیت حدود ۷۰ میلیون مصرف‌کننده‌ی دخانیات وجود دارد که حدود ۸ درصد آنها زیر ۱۸ سال سن دارند. مقامات این کشور امیدوارند مقررات تازه […]

ایمنی شش ماهه نوزاد در صورت تزریق واکسن کووید توسط مادر باردار

یک پژوهش تازه نشان داده در صورت دریافت واکسن کووید یا دوز بوستر آن توسط مادران باردار، کودک آنها حداقل تا شش ماه بعد از تولد در برابر ابتلا به نوع علامتدار کووید محافظت می‌شود. پیش از این می‌دانستیم که آنتی‌بادی‌های مادر به نوزاد منتقل می‌شود و آنها در مقابل ابتلا به نوع علامتدار بیماری […]

آیا تا سه سال دیگر شاهد مرغ‌های مقاوم به ویروس آنفلوآنزای پرندگان خواهیم بود؟

پرندگان و از جمله مرغ‌ها در برابر ویروس آنفلوآنزای پرندگان بسیار حساس هستند و این بیماری به سرعت سبب مرگ آنها می‌شود. حالا پژوهشگران می‌گویند توانسته‌اند با اصلاح ژن مرغ‌ها کاری کنند که آنها تا حدی در برابر این بیماری مقاوم باشند و با اطمینان خاطر می‌گویند که تا سه سال آینده می‌توانیم مرغ و […]

مطالب داغ

پیش‌بینی خطر ابتلا به سیروز و سرطان کبد طی ۱۰ سال آینده با سه عدد ساده از آزمایش خون

پژوهشگران موسسه‌ی کارولینسکا در سوئد یک مدل طراحی کرده‌اند که می‌تواند با دقت بالا خطر بروز سیروز یا سرطان کبد را طی ۱۰ سال آینده پیش‌بینی کند. برای استفاده از این مدل کافی است سن، جنسیت و نتیجه‌ی سه آنزیم رایج کبدی (AST، ALT، GGT) به یک ماشین‌حساب آنلاین بدهید. این مدل بر پایهٔ داده‌های […]

چرا اهمیت «قدرت دست» بیشتر از چیزی است که فکرش را می‌کنید؟

تا به حال شده با شخصی دست بدهید و احساس کنید قدرت دستانش زیاد است؟ وضعیت قدرت دست خودتان چطور است؟ شاید به نظر عجیب بیاید، اما اندازه‌گیری قدرت دست، یکی از روش‌های ساده و مهم برای سنجش وضعیت سلامت و حتی پیش‌بینی طول عمر افراد است! قدرت دست انسان که به انگلیسی به آن […]

تاثیر روشن‌کردن شمع و اجاق گاز روی آلودگی هوای محیط و تشدید علائم آسم

یک پژوهش تازه نشان داده آلودگی ناشی از اجاق گاز و روشن‌کردن شمع در خانه می‌تواند سبب تشدید علائم جوانانی بشود که مبتلا به آسم خفیف هستند. محققان با بررسی افراد ۱۸ الی ۲۵ ساله متوجه شده‌اند این گونه آلودگی‌های محیطی سبب افزایش التهاب و آسیب به DNA در این افراد شده و شواهد آن […]

کشف علت اصلی تهوع صبحگاهی دوران بارداری

برخی افراد در دوران بارداری و به‌ویژه در صبح‌ها دچار حالت تهوع می‌شوند که شدت آن در برخی خانم‌ها آنقدر زیاد است که با عوارض جدی همراه بوده و حتی منجر به بستری شدن در بیمارستان و آسیب به مادر و سقط جنین هم می‌شود. حالا به‌نظر می‌رسد سرانجام علت اصلی این مشکل کشف شده […]

مطالب پربازدید

آیا تیرزپاتید (Tirzepatide) در درمان چاقی یک انقلاب ایجاد می‌کند؟

این روزها داروهای کاهش وزنی که با اثر روی گیرنده GLP1 عمل می‌کنند، طرفداران زیادی پیدا کرده‌اند و سماگلوتید (semaglutide) در خط مقدم آنها است. حالا یک داروی دیگر به نام تیرزپاتید (Tirzepatide) هم احتمالا به لیست داروهای لاغری اضافه خواهد شد و این یکی حتی از سماگلوتید هم بهتر عمل می‌کند. این دارو در […]

میزان مناسب و بهترین روش مصرف ویتامین D: روزانه؟ هفتگی یا ماهیانه؟

ویتامین D جزو ویتامین‌های مهمی است که کمبود آن در تمام دنیا شیوع بالایی دارد و پیش‌بینی می‌شود حدود یک میلیارد نفر در سراسر جهان به کمبود آن دچار هستند. در اینجا می‌خواهیم به این نکته بپردازیم که بهترین روش مصرف مکمل ویتامین دی چگونه است و مقدار مناسبش چقدر است؟ اما پیش از شروع […]

تایید داروی تیرزپاتید (Tirzepatide) برای کاهش وزن توسط سازمان غذا و داروی آمریکا

اواخر اردیبهشت از نتایج قابل توجه داروی تیرزپاتید (Tirzepatide) در کاهش وزن صحبت کردیم. حالا سرانجام استفاده از این دارو توسط سازمان غذا و داروی آمریکا برای دو گروه از افراد مورد تایید قرار گرفته است: ۱- افراد چاق (دارای BMI بالای ۳۰)
۲- افرادی که دارای اضافه وزن هستند (BMI بالای ۲۷) و یکی از […]

تیرزپاتید، ویگووی، ویکتوزا و… پاسخ به پرسش‌های رایج در مورد داروهای لاغری و کاهش وزن GLP1

قبلا در «آپدیت ام دی» در مورد داروهای لاغری و کاهش وزن زیاد صحبت کرده‌ایم. در میان آنها یک دسته دارویی خاص طی چند سال گذشته محبوبیت ویژه‌ای پیدا کرده‌اند. اینها جزو یک کلاس دارویی به نام «آگونیست گیرنده پپتید شبه گلوکاگون ۱» یا به طور خلاصه «آگونیست GLP1» هستند. جالب است بدانید اغلب این […]

با همکاری

پژوهشکده آینده پژوهی در سلامت
پژوهشکده آینده پژوهی در سلامت
معاونت آموزشی سازمان نظام پزشکی کل کشور
معاونت آموزشی سازمان نظام پزشکی کل کشور
اداره کل آموزش همگانی جمعیت هلال احمر
اداره کل آموزش همگانی جمعیت هلال احمر
X
آپدیت ام دی تازه‌های پزشکی از رفرنس‌های معتبر