چگونه از چت جیپیتی برای تفسیر نتایج آزمایشگاهی کمک بگیریم؟

اکثر افراد تمایل دارند هرچه سریعتر از نتیجه تست خود مطلع شوند و به همین دلیل، اغلب پیش از مراجعه به پزشک، خودشان اقدام به بررسی نتایج آن میکنند.
در حال حاضر ابزارهای هوش مصنوعی مانند ChatGPT هم در این مسیر بسیار مورد استفاده قرار میگیرند که البته دارای مزایا و معایبی است:
مزایا
گزارشهای پزشکی معمولاً پر از اصطلاحات تخصصیاند که بیماران با آنها آشنا نیستند. هوش مصنوعی میتواند این اصطلاحات را به زبان ساده توضیح دهد و در بسیاری از موارد، از نگرانیهای بیمورد جلوگیری کند.
مثلاً در گزارش سونوگرافی، وجود «همانژیوم کبدی» ممکن است باعث شود بیمار تصور کند به نوعی تومور یا بیماری خطرناک مبتلا شده است! در حالیکه همانژیوم در واقع یک تجمع بیضرر از عروق خونی است و معمولاً نیازی به درمان ندارد.
معایب
با وجود مزایای فراوان، ابزارهای هوش مصنوعی بدون خطا نیستند. تحقیقات نشان دادهاند که دقت ChatGPT در تحلیل گزارشهای تصویربرداری بین ۸۷ تا ۹۴ درصد است. در برخی موارد، این ابزارها دچار «توهم» (hallucination) میشوند؛ یعنی اطلاعات نادرست را با اطمینان کامل به عنوان پاسخ درست ارائه میدهند!
همچنین این ابزارها از سابقه پزشکی فرد آگاه نیستند. به همین دلیل، تفسیر آنها ممکن است ناقص یا حتی گمراهکننده باشد. برای نمونه، اگر فردی در آزمایش خون خود هموگلوبین (Hb) ۱۱ داشته باشد، احتمال دارد ChatGPT این عدد را کمتر از حد نرمال بداند و حتی احتمال سرطان روده را مطرح کند! در حالی که ممکن است این فرد سالهاست که هموگلوبین پایینی دارد و این عدد برای او طبیعی محسوب شود.
چگونه از چت جیپیتی به درستی استفاده کنیم؟
برای دریافت تفسیر دقیقتر از هوش مصنوعی، صرفاً نتایج را برای او ارسال نکنید! به این منظور، بهتر است موارد زیر را در قالب یک پرامپت حرفهای ارائه دهید:
- اطلاعاتی درباره خودتان مانند سن، جنسیت، داروهای مصرفی و سابقه بیماریهای زمینهای را ذکر کنید.
- مشخص کنید دقیقاً چه میخواهید: بیان نکات مهم، پیشنهاد مراحل بعدی یا توضیح سادهی نتایج.
- از او بخواهید نقش یک پزشک متخصص را ایفا کند؛ مثلاً مثل یک رادیولوژیست به گزارش تصویربرداری نگاه کند.
- سطح توضیحات مورد انتظار را تعیین کنید؛ مثلاً برای فردی با تحصیلات دانشگاهی یا در سطح دیپلم.
در نهایت، پیشنهاد میشود پاسخ را در چند نوبت با پرامپتهای کمی متفاوت (و حتی چند هوش مصنوعی متفاوت مانند جمنای گوگل) دریافت کنید. اگر پاسخها مشابه بودند، بیشتر میتوان به آنها اعتماد کرد.
اگرچه هوش مصنوعی میتواند در تفسیر نتایج تستهای پزشکی کمککننده باشد، اما هرگز نباید جایگزین نظر پزشک شود. برای اطمینان از درستی تفسیرها، حتماً با پزشک معالج خود مشورت کنید و البته در بهاشتراکگذاشتن اطلاعات خصوصی پزشکیتان با ابزارهای هوش مصنوعی هم حساس باشید!