آیا تتو (خالکوبی) می‌تواند خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد؟ + توصیه‌هایی برای افرادی که نمی‌توانند بی‌خیالش شوند!
احتمالاً درباره برخی عوارض شایع خالکوبی مانند عفونت یا واکنش‌های حساسیتی شنیده‌اید. حالا برخی مطالعات جدید، احتمال وجود ارتباط میان تتو و ابتلا به برخی از سرطان‌ها را هم مطرح کرده‌اند!
نتایج چند مطالعه مختلف نشان داده‌اند که احتمال ابتلا به سرطان پوست، لنفوم (بدخیمی غدد لنفاوی) و برخی سرطان‌های خونی در افراد دارای تتو بیشتر از سایرین است. در یکی از این مطالعات مشخص شده افرادی که از سنین پایین تتو زده‌اند، ریسک بیشتری برای ابتلا به سرطان‌های خونیِ نادر دارند.
البته هنوز نمی‌توان با قطعیت گفت که تتو سبب سرطان می‌شود یا اینکه این ارتباط دقیقاً از چه طریقی برقرار است. اما یافته‌های اخیر سرنخ‌هایی در اختیار پژوهشگران گذاشته‌اند تا در تحقیقات آینده بیشتر به این موضوع بپردازند.
اما اساساً تتو چطور می‌تواند باعث ایجاد سرطان شود؟
جوهرهای تتو ترکیبی از مواد آلی و معدنی هستند که شامل رنگ‌دانه‌ها، حلال‌ها، نگه‌دارنده‌ها و فلزات سنگین‌اند. برخی از این ترکیبات مانند هیدروکربن‌های آروماتیک چندحلقه‌ای (PAHs) که در دود سیگار هم وجود دارند، سرطان‌زا شناخته شده‌اند.
از طرفی، وقتی جوهر وارد پوست می‌شود، به مرور زمان از طریق سیستم لنفاوی به غدد لنفاوی منتقل می‌شود و آنجا تجمع پیدا می‌کند. این تجمع مداوم ممکن است باعث ایجاد واکنش‌های التهابی مزمن شود، که یکی از فرضیه‌های شکل‌گیری سرطان به دنبال تتو به شمار می‌رود.
یکی دیگر از مشکلات تتو این است که می‌تواند شناسایی سرطان پوست، به‌ویژه ملانوما را دشوارتر کند. اگر تغییر رنگ یا ضایعه‌ای در پوست ایجاد شود، طرح‌ها و رنگ تتو ممکن است باعث شوند فرد یا حتی پزشک، دیرتر متوجه آن شود.
شاید عجیب به‌نظر برسد، اما در برخی مطالعات هم افرادی که تتو داشتند کمتر به ملانوما مبتلا شده‌اند! محققان می‌گویند علت آن احتمالاً این است که این افراد برای جلوگیری از کم‌رنگ شدن تتوی خود، بیشتر از پوست‌شان مراقبت می‌کنند.
مثلاً به‌طور منظم از ضدآفتاب استفاده می‌کنند یا کمتر در معرض نور خورشید قرار می‌گیرند. به بیان ساده‌تر، نه خود تتو، بلکه رفتار محافظتی پس از آن ممکن است نقش مثبتی در کاهش سرطان پوست داشته باشد.
خود پاک کردن خالکوبی هم سرطان‌زا است!
اگر قبلاً تتو کرده‌اید، شاید تا اینجا به فکر پاک کردن آن افتاده باشید. اما خوب است بدانید فرایند پاک کردن تتو، پتانسیل سرطان‌زایی بیشتری از خود تتو دارد!
استفاده از لیزر برای پاک‌کردن تتو، باعث تجزیه رنگ‌دانه‌ها و آزاد شدن برخی مواد شیمیایی درون پوست می‌شود که ممکن است خطر سرطان را افزایش دهند. به‌خصوص جوهرهای قرمز و نارنجی در این زمینه نگران‌کننده‌ترند.
ولی نگران نباشید، محققان می‌گویند همچنان می‌توانید خطر سرطان‌زایی ناشی از تتو را کاهش دهید. یکی از مهم‌ترین راه‌ها این هست که به‌طور جدی و منظم از ضدآفتاب استفاده کنید و کمتر در معرض نور آفتاب قرار بگیرید.
قرار گرفتن تتو در معرض نور خورشید می‌تواند ترکیبات شیمیایی جوهر را به موادی سمی و سرطان‌زا تبدیل کند. برای مثال ماده‌ای به‌نام DBCP که پیش‌تر به‌عنوان آفت‌کش استفاده می‌شده، ممکن است در اثر نور آفتاب از جوهر برخی تتوها آزاد شود.
در عین حال، برای خیلی‌ها، تتو صرفاً یک انتخاب ظاهری نیست. بعضی افراد از آن به‌عنوان راهی برای کنار آمدن با تجربه‌های تلخ استفاده می‌کنند. مثلا برخی از بازماندگان سرطان، از تتو برای معنا بخشیدن به زخم‌های روحی‌شان بهره می‌برند.
اگرچه شواهد علمی هنوز به نتیجه قطعی درباره سرطان‌زا بودن تتو نرسیده‌اند، اما این یافته‌ها می‌توانند زنگ هشداری باشند تا در هنگام تصمیم‌گیری برای تتو زدن بیشتر تأمل کنیم.
ما به هیچ عنوان انجام تتو را توصیه نمی‌کنیم، اما اگر تصمیم‌تان برای انجام آن جدی است، لطفا این موارد را در نظر بگیرید:
- سراغ مراکز معتبر با رعایت دقیق اصول بهداشتی بروید.
- جوهرهای با کیفیت و تا حد امکان بدون فلزات سنگین انتخاب کنید (مثلاً رنگ مشکی ساده).
- تتوهای کوچک و با رنگ‌های محدود انتخاب کنید تا میزان جوهر وارد شده به بدن کمتر باشد.
- در دوران بارداری یا شیردهی از انجام تتو صرف‌نظر کنید.
- تا مشخص شدن نتایج مطالعات گسترده‌تر، صبور باشید.
)
