۱۸ آذر ۱۴۰۲ دکتر علی‌اصغر هنرمند

تایید نخستین ژن درمانی برای بیماران کم خونی داسی شکل

ساعاتی قبل، سازمان غذا و داروی آمریکا نخستین ژن درمانی مبتنی بر فناوری کریسپر برای بیماران مبتلا به کم خونی داسی شکل (Sickle Cell) را مورد تایید قرار داد.

این نخستین بار است که یک درمان با فناوری «کریسپر» در کشور آمریکا مورد تایید FDA قرار گرفته است و از این نظر یک رخداد تاریخی به حساب می‌آید.

کریسپر فناوری برش و چسباندن ژن‌ها در DNA است. در بیماران مبتلا به کم خونی داسی شکل به خاطر یک نقص ژنتیکی، گلبول‌های قرمز طبیعی تولید نمی‌شود. حالا در درمان جدید، ژن‌های سلول‌های بنیادی تولید کننده‌ی گلبول قرمز با فناوری کریسپر با ژن‌های صحیح جایگزین می‌شوند.

نکته اینجاست که در این روش فقط به یک بار درمان نیاز است و بیمار برای همیشه از مشکل رهایی پیدا می‌کند. این در حالی است که مبتلایان کم خونی داسی شکل معمولا تمام عمر از عوارض بیماری رنج می‌برند و در موارد شدید منجر به مرگ می‌شود.

فرایند درمان به این شکل است که ابتدا سلول‌های بنیادی از مغز استخوان بیمار گرفته می‌شود. سپس ژن‌های این سلول‌ها در آزمایشگاه اصلاح شده و در مرحله بعد بیمار تحت عمل پیوند مغز استخوان قرار می‌گیرد.

در حال حاضر دو روش ژن درمانی به نام‌های Casgevy و Lyfgenia مورد تایید قرار گرفته‌اند که اینها توسط دو شرکت داروسازی متفاوت ارائه شده‌اند.

متاسفانه فعلا قیمت این روش‌های درمانی بسیار بالا است و به ازای هر بیمار حدود ۲ میلیون دلار خواهد بود.

https://www.popsci.com/health/fda-crispr-sickle-cell-disease/

مطالب مرتبط

هفت پیشرفت مهم پزشکی و سلامت در سال ۲۰۲۳

پایان سال ۲۰۲۳ نزدیک است و امسال در حوزه پزشکی و سلامت شاهد پیشرفت‌های قابل توجهی بودیم که بد نیست در آخرین روزهای آن، نگاهی به مهم‌ترین‌شان بیندازیم: ۱- آغاز ژن درمانی بیماری‌ها با تکنیک کریسپر همین چند هفته قبل بود که نخستین «ژن درمانی برای بیماران کم خونی داسی» شکل مورد تایید قرار گرفت […]

چرا «تمرین‌های قدرتی» و «عضله سازی» بهترین کاری است که می‌توانید برای سلامت‌تان انجام دهید؟

پادکست را می‌توانید در پلت‌فرم‌های زیر هم گوش کنید: ما برای مراقبت از سلامت‌مان ممکن است کارهای مختلفی انجام دهیم: مثلا رژیم غذایی سالمی داشته […]

آشنایی با مهم‌ترین راهکارهای پیشگیری از سرطان

پادکست را می‌توانید در پلت‌فرم‌های زیر هم گوش کنید: سالانه بیش از ۱۸ میلیون مورد جدید سرطان در دنیا رخ می‌دهد که سهم کشور ایران […]

چرا فناوری mRNA آینده سلامت را متحول خواهد کرد؟

هفته گذشته شاهد اعطای نوبل پزشکی سال ۲۰۲۳ به دو پژوهشگر مخترع واکسن mRNA بودیم. در دوران کرونا نام این فناوری بر سر زبان‌ افتاد و ساخت سریع‌شان سبب نجات جان افراد زیادی شد. اما این فناوری فقط به واکسن کووید محدود نیست و داستان بسیار بزرگ‌تر است. چون سبب می‌شود دنیای جدیدی به رویمان […]

تایید نخستین ژن درمانی برای دیستروفی دوشن در کودکان ۴ و ۵ ساله

چند هفته پیش در آپدیت ام دی از این احتمال صحبت کردیم که نخستین ژن درمانی برای مبتلایان دیستروفی عضلانی دوشن مورد تایید سازمان غذا و داروی آمریکا قرار بگیرد و این اتفاق بالاخره ساعاتی قبل رخ داد و این درمان برای کودکان ۴ و ۵ ساله تایید شد. البته این تاییدیه به صورت محدود […]

آیا هوش مصنوعی جایگزین پزشکی و طبابت می‌شود؟

اگر از هوش مصنوعی‌های پرطرفدار فعلی (مثلا ChatGPT) بپرسید که آیا «آنها جایگزین پزشکی می‌شوند؟» به شما پاسخ می‌دهد: خیر! هوش مصنوعی به هیچ عنوان جایگزین پزشک نخواهد شد و فقط ابزاری است که به پزشکان در تشخیص و درمان بیماری‌ها «کمک» خواهد کرد. اما آیا باید این پاسخ را «باور» کنیم؟ به‌ویژه اینکه می‌دانیم […]

مطالب داغ

آیا جایگزین‌ کردن اتوبوس‌های مدرسه با انواع برقی مقرون به صرفه است؟

آلودگی هوا یکی از مهم‌ترین دلایل ایجاد انواع بیماری‌ها و حتی مرگ است. فقط در کشور آمریکا سالیانه حدود ۲۰ هزار نفر جان خودشان را در اثر عوارض ناشی از آلودگی هوا از دست می‌دهند. حالا یک پژوهش جالب در آمریکا نشان داده که جایگزینی اتوبوس‌های مدرسه در این کشور با انواع برقی سبب می‌شود […]

تست توانایی و عملکرد منطقی هوش مصنوعی در پاسخ به پرسش‌های پزشکی: تحول در یادگیری با مدل جدید OpenAI o1

شرکت OpenAI شب گذشته نسخه‌ پیش‌نمایش مدل جدید هوش مصنوعی‌اش را با نام ChatGPT-o1 معرفی کرد و آن را در اختیار کاربران قرار داد. این مدل طراحی شده تا پاسخ‌های دقیق‌تری بدهد و البته زمان بیشتری را هم به فکر کردن اختصاص می‌دهد تا از صحت پاسخ‌هایش اطمینان حاصل کند. تصمیم گرفتم توانایی مدل جدید […]

هشدار به کاربران «ابزارهای پایش سلامت» متصل به تلفن همراه: مراقب نوتیفیکیشن‌ها باشید!

همه می‌دانیم که دریافت نوتیفیکیشن‌های زیادی، باعث کاهش تمرکز و حواس‌پرتی است. اما به نظر می‌رسد که این موضوع حداقل در برخی افراد با سلامتی و جان‌شان هم ارتباط پیدا کرده است. سازمان غذا و داروی آمریکا به مصرف‌کنندگان انواع پمپ‌های انسولین و دستگاه‌های پایش مداوم گلوکز هشدار داده که مراقب دریافت صحیح نوتیفیکیشن‌های آنها […]

آیا مصرف ۴۰۰ میلی‌گرم کافئین در روز بدون ضرر است؟

چند روز قبل در آپدیت ام دی در مورد پژوهشی صحبت کردیم که در آن تلاش شده بود مناسب‌ترین میزان مصرف قهوه محاسبه شود. بر اساس نتایج آن، افرادی که جزو گروه پرمصرف هستند (یعنی چهار فنجان یا بیشتر از آن) قهوه مصرف می‌کنند، در بلند مدت دچار کاهش توانایی‌های ذهنی بیشتری در مقایسه با […]

مطالب پربازدید

آیا تیرزپاتید (Tirzepatide) در درمان چاقی یک انقلاب ایجاد می‌کند؟

این روزها داروهای کاهش وزنی که با اثر روی گیرنده GLP1 عمل می‌کنند، طرفداران زیادی پیدا کرده‌اند و سماگلوتید (semaglutide) در خط مقدم آنها است. حالا یک داروی دیگر به نام تیرزپاتید (Tirzepatide) هم احتمالا به لیست داروهای لاغری اضافه خواهد شد و این یکی حتی از سماگلوتید هم بهتر عمل می‌کند. این دارو در […]

تایید داروی تیرزپاتید (Tirzepatide) برای کاهش وزن توسط سازمان غذا و داروی آمریکا

اواخر اردیبهشت از نتایج قابل توجه داروی تیرزپاتید (Tirzepatide) در کاهش وزن صحبت کردیم. حالا سرانجام استفاده از این دارو توسط سازمان غذا و داروی آمریکا برای دو گروه از افراد مورد تایید قرار گرفته است: ۱- افراد چاق (دارای BMI بالای ۳۰)
۲- افرادی که دارای اضافه وزن هستند (BMI بالای ۲۷) و یکی از […]

میزان مناسب و بهترین روش مصرف ویتامین D: روزانه؟ هفتگی یا ماهیانه؟

ویتامین D جزو ویتامین‌های مهمی است که کمبود آن در تمام دنیا شیوع بالایی دارد و پیش‌بینی می‌شود حدود یک میلیارد نفر در سراسر جهان به کمبود آن دچار هستند. در اینجا می‌خواهیم به این نکته بپردازیم که بهترین روش مصرف مکمل ویتامین دی چگونه است و مقدار مناسبش چقدر است؟ اما پیش از شروع […]

جدول «میزان پروتئین» مواد غذایی و عدم تطابق وزن خوراکی‌ها با حجم پروتئین

دو هفته قبل به موضوع مهم «میزان پروتئین مورد نیاز» و اشتباه‌های رایج در مورد آن پرداختیم. اما اکنون نوبت بخش دوم داستان است: اینکه در هر ماده غذایی چه میزان پروتئین وجود دارد و چرا اغلب افراد در این مورد دچار اشتباه می‌شوند؟ اکثر افراد تصور می‌کنند مثلا ۱۰۰ گرم سینه پخته مرغ دارای […]

با همکاری

پژوهشکده آینده پژوهی در سلامت
پژوهشکده آینده پژوهی در سلامت
معاونت آموزشی سازمان نظام پزشکی کل کشور
معاونت آموزشی سازمان نظام پزشکی کل کشور
اداره کل آموزش همگانی جمعیت هلال احمر
اداره کل آموزش همگانی جمعیت هلال احمر
X
آپدیت ام دی تازه‌های پزشکی از رفرنس‌های معتبر