در پشت بینی ما یک تجمع از اعصاب قرار دارد که به آن «گانگلیون پتریگوپالاتین» گفته میشود. اعصاب این ناحیه وظایف مختلفی برعهده دارند: از جمله تنظیم ترشح اشک، ترشحات بینی و درد. اما میدانیم که آنها در بروز میگرن هم نقش دارند و با گشاد کردن عروق احتمالا مسبب برخی سردردها هستند. حالا گروهی […]
پژوهشگران توانستهاند بزرگترین نقشهی سهبعدی از مغز و فعالیتش را ترسیم کنند. البته وقتی صحبت از «بزرگترین» نقشه میشود، این تصور پیش میآید که نقشهی سه بعدی تمام مغز ترسیم شده، ولی ساختار مغز بسیار پیچیدهتر از تواناییهای فناوریهای فعلی است. در نتیجه بزرگترین نقشهی فعلی ما، فقط حاوی اطلاعات اسکن «یک میلیمتر مکعب» از […]
یک پژوهش جدید نشان داده «یک ساعت» استفاده از تلفن همراه در تختخواب، سبب کوتاهشدن ۲۴ دقیقهای خواب شبانه میشود. علاوه بر این مشخص شده که در این افراد، احتمال بروز اختلال بیخوابی (insomnia) هم ۵۹ درصد افزایش پیدا میکند. این پژوهش در نروژ و روی بیش از ۴۵۰۰۰ دانشجو انجام شده. بخش مهم دیگر […]
سال ۲۰۰۴ یک بررسی روی کاربران ابزارهای دیجیتال نشان داد که بازه توجه (attention span) آنها به طور متوسط «دو و نیم دقیقه» است. حالا همین بررسی بیست سال بعد و در سال ۲۰۲۴ انجام شده و مشخص شده که این عدد به ۴۷ ثانیه رسیده! یعنی تمرکز ما روزبهروز کمتر میشود. در این میان […]
مطالعۀ تازهای که نتایج آن در نشست سالانه American College of Cardiology منتشر شده، نشان میدهد یک مدل هوش مصنوعی که برای تشخیص گرفتگیهای عروق کرونری قلب از طریق خواندن نوار قلب آموزش دیده، عملکردی بهتر از پزشکان و همسطح با آزمایش تروپونین (Troponin T) در تشخیص سکتههای قلبی دارد! پیش از این هم مدلهای […]
پیوند اعضا از حیوان به انسان موضوع جدیدی نیست و پیش از این در مورد اعضایی مثل قلب و کلیه انجام شده؛ اما حالا دانشمندان برای اولین بار، پیوند کبد خوک به انسان را مورد آزمایش قرار دادهاند. پزشکان چینی در مقاله تازهای که امروز در مجله Nature منتشر شده، گزارش دادهاند که آنها کبد […]
همه میدانیم که دریافت نوتیفیکیشنهای زیادی، باعث کاهش تمرکز و حواسپرتی است. اما به نظر میرسد که این موضوع حداقل در برخی افراد با سلامتی و جانشان هم ارتباط پیدا کرده است. سازمان غذا و داروی آمریکا به مصرفکنندگان انواع پمپهای انسولین و دستگاههای پایش مداوم گلوکز هشدار داده که مراقب دریافت صحیح نوتیفیکیشنهای آنها […]
طی چند روز گذشته یک مدل هوش مصنوعی از کشور چین به نام DeepSeek سروصدای زیادی به راهانداخته و حتی بازار بورس دنیا را تکان داده است. برای مثال، سهام شرکت انویدیا نزدیک به ۶۰۰ میلیارد دلار اُفت کرده که بزرگترین سقوط آزاد در تاریخ بورس جهان به شمار میآید! (هرچند تا اینجا حدود ۲۶۰ […]
احتمالا اسم تکنیک کریسپر (CRISPR) را شنیدهاید. روشی که چندین سال قبل ابداع شد و کاشفان آن به خاطرش برنده جایزه نوبل شدند. کریسپر یک تحول مهم در پزشکی به حساب میآید و اجازه میدهد تا قطعات ژنتیکی سلولهای بدن را اصلاح کنیم. این تکنیک طی سالهای اخیر پیشرفتهای زیادی داشته و کاربردهای متنوعی دارد. […]
یکی از چالشها در انتخاب محصولات مراقبت از پوست، این است که آیا با پوست من سازگاری دارد یا اوضاع را بدتر میکند!؟ حالا شرکت لوريال از دستگاهی رونمایی کرده که در کلینیکها قابل استفاده است و به برخی پرسشهای مهم پاسخ میدهد. این دستگاه که نامش L’Oréal’s Cell BioPrint است، یک جور آزمایشگاه فوری […]
طی چند روز گذشته، سایتها و شبکههای اجتماعی فارسیِ مرتبط با علومپزشکی پر شده از یک خبر که ایلان ماسک گفته «هوش مصنوعی به زودی پزشکان و وکلا را با اختلاف زیاد شکست میدهد.» ضمن احترام نسبت به جناب ایلان ماسک و کارهای خارقالعادهاش، لازم است چند نکته را مدنظر قرار دهیم: لطفا توجه کنید […]
مبتلایان برخی اختلالات عصبی، از جمله آلزایمر در حرکات عضلانی دچار مشکل میشوند که در ابتدا بسیار خفیف و نامحسوس است. در این میان یکی از نخستین اندامهایی که تحت تاثیر قرار میگیرد، چشم انسان است. در آلزایمر، حرکات سریع چشم در مقایسه با افراد سالم، با سرعت و دقت کمتری رخ میدهد و این […]
یک کاربر در شبکهی اجتماعی ردیت، تجربهای متفاوت در استفاده از «چت جیپیتی» را با دیگران بهاشتراک گذاشته و از آن به عنوان یک مشاور متخصص پوست استفاده کرده و به نتایج خوبی هم رسیده است! او مدعی است طی دو ماه گذشته از ChatGPT خواسته در نقش یک متخصص پوست به او مشاوره دهد […]
پژوهشگران چینی با ساخت یک آهنربای ۴۲ تسلایی، رکورد جدیدی به دست آوردهاند. این آهنربا در امور پژوهشی از جمله ابررساناها، برخی تحقیقات فیزیک و پزشکی کاربرد دارد. تا پیش از این رکورد قویترین آهنربای جهان با قدرت ۴۱.۴ تسلا در اختیار کشور آمریکا بود که سال ۲۰۱۷ ساخته شده بود. جالب است بدانید آهنربای […]
وقتی صحبت از جایگزینی پزشکان با هوش مصنوعی میشود، اکثر کارشناسان معتقدند که برخی رشتهها مانند جراحیها در آخر لیست جایگزینی قرار دارند! چون باید ترکیب دقیقی از هوشمصنوعی و رباتیک ایجاد شود. اما این مسیر هم به سرعت در حال طی شدن است. اکنون کنفرانس سالیانه چشم پزشکان فوق تخصص جراحی شبکیه (EURETINA2024) در […]
مدتی است یک سرویس مبتنی بر هوش مصنوعی تازه به نام NotebookLM توسط گوگل در اختیار کاربران قرار گرفته که کاربردهای متعددی دارد. یکی از مهمترین کاربردهای آن، برای افرادی است که با منابع علمی و پژوهشی متعدد سر و کار دارند. شما میتوانید کتابها و فایلهای پی دی اف خودتان را در NotebookLM آپلود […]
هر پژوهش با یک ایدهی اولیه شروع میشود و اصولا داشتن ایدهی خوب، برای شروع تحقیق اهمیت بسیار زیادی دارد. حالا به نظر شما خلاقیت کدام یک بیشتر است: هوش مصنوعی یا محققان؟ جهت پیدا کردن پاسخ، یک بررسی انجام شده و از هوش مصنوعی (Claude 3.5) خواسته شده تعدادی ایدهی پژوهشی تولید کند. در […]
دی ان ای خارج سلولی، به قطعات DNA گفته میشود که در گردش خون در حرکتاند. این قطعات معمولا کوچک هستند و متوسط اندازهی آن ها بسته به منشاشان دارد. برای مثال یکی از دلایل وجود آنها در خون میتواند سلولهای مرده باشد که بررسی آنها اطلاعات مهمی دربارهی مرگ سلولی میدهد. غلظت دی ان […]
شرکت OpenAI شب گذشته نسخه پیشنمایش مدل جدید هوش مصنوعیاش را با نام ChatGPT-o1 معرفی کرد و آن را در اختیار کاربران قرار داد. این مدل طراحی شده تا پاسخهای دقیقتری بدهد و البته زمان بیشتری را هم به فکر کردن اختصاص میدهد تا از صحت پاسخهایش اطمینان حاصل کند. تصمیم گرفتم توانایی مدل جدید […]
یک سال قبل در «آپدیت اِم دی» از انجام نخستین عمل جراحی «پیوند چشم» انسان صحبت کردیم. آقای آرون جیمز در اثر یک حادثه در محل کار، بینی، چشم چپ، لبها و بخشی از دهانش را از دست داده بود و در یک جراحی بزرگ ۲۱ ساعته (با حضور ۱۴۰ نفر از کادر درمان)، این […]
سالها است این پرسش وجود دارد که آیا امواج تلفن همراه روی بروز سرطان تاثیرگذار هستند یا نه؟ طی دو دههی گذشته هم مطالعات مختلفی در این مورد انجام شده. حالا امروز نتایج پژوهشی منتشر شده که توسط سازمان بهداشت جهانی انجام شده و در آن پژوهشهای چند سال گذشته تحت مرور سیستماتیک (systematic review) […]