وقتی والدین میخواهند نابغه بسازند: آغاز عصر انتخاب ژنتیکی «هوش» در لقاح مصنوعی
این روزها خانوادههای ثروتمند سیلیکونولی برای داشتن فرزندانی باهوشتر، حاضرند تا ۵۰ هزار دلار خرج کنند. البته نه برای کلاس فوقبرنامه یا تغذیه خاص، بلکه برای غربالگری ژنتیکی رویانها با هدف پیشبینی IQ فرزند آیندهشان!
در لقاح مصنوعی (IVF)، سلول تخم از ترکیب اسپرم و تخمک در آزمایشگاه تشکیل میشود. تمام سلولهای بدن ما از تقسیم همین سلول اولیه ساخته میشوند و محتوای ژنتیکی یکسانی دارند.
این روزها استارتاپهایی مثل Nucleus Genomics و Herasight، با بررسی DNA این سلولها، صفاتی مانند ریسک ابتلا به سرطان، آلزایمر و دیابت در کودک آینده را تخمین میزنند. جالب است بدانید بنیانگذار شرکت Nucleus Genomics، یک ایرانی بهنام «کیان صادقی» است.
حالا اما تقاضا برای استفاده از این تکنولوژی در حال حرکت به سمت دیگری است. مدیران این شرکتها میگویند بسیاری از مدیران ارشد فناوری در سیلیکونولی، شیفتهی IQ بالا هستند؛ بهطوری که حاضرند دهها هزار دلار صرف کنند تا جنینی انتخاب شود که از نظر ژنتیکی، احتمال بیشتری برای هوش بالا دارد.
در این روش، چند سلول تخم حاصل از لقاح آزمایشگاهی بررسی میشوند و سلولی که بر اساس دادهها، محتملترین گزینه برای داشتن IQ بالا است، برای جایگزینی در رحم انتخاب میشود.
برخی حتی معتقدند با این فناوری میتوان نسلی از کودکان نابغه و دستچینشده را ایجاد کرد که شاید در آینده، در برابر هوش مصنوعی از بشر محافظت کنند! ایدهای که بیشتر شبیه سناریوی فیلمهای علمیـتخیلی است، اما حالا به واقعیت نزدیکتر شده است.
البته متخصصان میگویند این روش نمیتواند تضمین کند که فرزندتان نابغه شود. بلکه ممکن است در بهترین حالت، چند درجه IQ بالاتر از حالت معمول داشته باشد.
به علاوه، نگرانیهایی هم وجود دارد. کارشناسان هشدار میدهند وقتی شما سلولی را انتخاب میکنید که مثلا هوش بالاتری دارد، ممکن است ناخواسته ریسک ابتلا به بیماریهایی دیگر را هم افزایش دهید! چرا که بسیاری از صفات ژنتیکی به هم مرتبط هستند و دستکاری یکی ممکن است روی دیگری تاثیر بگذارد.
هنوز مشخص نیست که این مسیر به کجا ختم میشود. اما یک چیز روشن است: مهندسی ژنتیک دیگر فقط برای پیشگیری از بیماریها نیست. حالا نوبت ارتقای ویژگیها رسیده…
)
