۱۴ مهر ۱۴۰۴ دکتر علی‌اصغر هنرمند

برندگان نوبل پزشکی ۲۰۲۵: چرا سیستم ایمنی به خودش حمله نمی‌کند؟

برندگان جایزه نوبل پزشکی امسال ساعاتی قبل اعلام شد و به سه پژوهشگر رسید:

شیمون ساکاگوچی از کشور ژاپن، و همینطور مری برانکو و فرد رمزدل از آمریکا.

آنها نشان داده‌اند که در سیستم ایمنی بدن انسان نوع خاصی از سلول‌های ایمنی با نام «regulatory T-cells» مثل نگهبان عمل می‌کنند و جلوی سلول‌های ایمنیِ سرکش را می‌گیرند تا به بافت‌های خودِ بدن آسیب نزنند.

به زبان ساده: آن‌ها توانسته‌اند توضیح بدهند که سیستم ایمنی چگونه بین دشمن و خودی فرق می‌گذارد.

چرا کشف آنها مهم است؟

چون این کشف، پایه‌ی نسل جدید درمان‌هاست:

  • در بیماری‌های خودایمنی (مثل ام‌اس و دیابت نوع ۱) می‌توان regulatory T-cellsها را (که به آنها به طور خلاصه Tregs هم گفته می‌شود) تقویت کرد تا حمله به بدن متوقف شود.
  • در سرطان، چون regulatory T-cellsها جلوی حمله به تومور را می‌گیرند، پژوهشگرها به کاهش آن‌ها برای تقویت پاسخ ضد‌توموری فکر می‌کند.
  • حتی رد پیوند هم ممکن است با دستکاری هوشمندانه‌ی این نگهبان‌ها کمتر شود.

https://www.bbc.com/news/articles/c2knwvpd7vno

مطالب مرتبط

یک گام مهم برای حذف محدودیت گروه خونی در پیوند کلیه

قبلاً چند بار در آپدیت ام‌دی از پیشرفت‌های پیوند کلیه از خوک به انسان گفته‌ایم. اما حالا یک خبر مهم درباره‌ی پیوند کلیه از انسان به انسان داریم. همان‌طور که می‌دانید، تطابق گروه خونی یکی از شروط اساسی برای انجام پیوند کلیه است. اما پژوهشگران موفق شده‌اند یک گام انقلابی بردارند که می‌تواند این محدودیت […]

سن «ذهنی» چیست و چرا مهم است؟

احتمالا اصطلاح «سن ذهنی» (Subjective Age) به گوشتان خورده؟ این اصطلاح به «حسی» اشاره دارد که فرد نسبت به سن واقعی خودش دارد؛ یعنی ممکن است کسی ۵۰ ساله باشد، اما خودش را ۳۵ ساله یا برعکس، ۶۵ ساله حس کند! جالب است بدانید پژوهش‌ها نشان داده‌اند همین حس ساده‌ی درونی می‌تواند روی سلامت جسم […]

آشنایی با مفهوم «سرعت گریز از طول عمر»: آیا تا هفت سال دیگر به آن می‌رسیم؟

رِی کرزویل (Ray Kurzweil) یکی از تکنولوژیست‌های مشهور و یک آینده‌پژوه بزرگ به‌حساب می‌آید. او طی چند دهه‌ی گذشته پیش‌بینی‌های متعددی در مورد آینده فناوری و به‌ویژه هوش مصنوعی داشته که بسیاری از آنها بر اساس زمان‌بندی‌های این شخص به حقیقت تبدیل شده. یکی از مهم‌ترین حوزه‌های فعالیت دکتر کرزویل، موضوع لانجویتی است. او در […]

هشدار به مردان مصرف‌کننده داروی والپروات سدیم (دپاکین)

داروی والپروات سدیم (که با نام‌های تجاری دپاکین، والپاکین، رهاکین و…) ارائه می‌شود در بیماری‌های مختلفی از جمله صرع، پیشگیری از میگرن و برخی اختلالات روان استفاده می‌شود. مصرف این دارو در دوران بارداری برای خانم‌ها ممنوع است و در مورد آقایان هم شواهدی وجود داشت که نشان می‌داد این دارو ممکن است روی اسپرم […]

سلب اعتبار ۱۰ هزار پژوهش در سال ۲۰۲۳ – ایران در رتبه هفتم

بر اساس گزارش جدید ژورنال نیچر، در سال ۲۰۲۳ بیش از ۱۰ هزار مقاله پژوهشی در ژورنال‌های مختلف سلب اعتبار (retract) شده‌اند که یک رکورد جدید به حساب می‌آید و افزایش قابل توجهی نسبت به سال‌های گذشته داشته است. منظور از سلب اعتبار یا استرداد مقاله این است که اعتبار مقاله زیر سوال رفته و […]

آشنایی با برخی عوارض نادر اما مهم داروهای کاهش وزن ویگووی و اوزمپیک

داروهای کاهش وزن ویگووی (wegovy) و اوزمپیک (Ozempic) محبوبیت بسیار زیادی پیدا کرده‌اند و قبلا هم در آپدیت ام دی در مورد فواید و البته عوارض‌شان صحبت کرده‌ایم. حالا یک پژوهش تازه حاوی هشدار در مورد برخی عوارض جدی و البته نادر این داروها است: بر اساس آن مصرف آنها می‌تواند در برخی موارد باعث […]

مطالب داغ

برندگان جایزه نوبل از چه خانواده‌هایی می‌آیند؟

نتیجه‌ی یک پژوهش جدید که روی خانواده‌های برندگان جایزه نوبل انجام شده نشان می‌دهد که اکثریت آنها در خانواده‌هایی بزرگ شده‌اند که جزو ثروتمندان جامعه بوده‌اند. جالب‌تر اینکه حدود نیمی از برندگان نوبل در خانواده‌هایی زندگی می‌کرده‌اند که جزو پنج درصد ثروتمند جامعه‌ی خودشان بوده‌اند. در کنار آن مشخص شده که تحصیلات و شغل پدران […]

از دست رفتن ۲۵ سال کار پژوهشی به خاطر اشتباه نظافتچی!

یک داستان طنز مشهور وجود دارد که شاید آن را شنیده‌ باشید: در بخش مراقبت‌های ویژه یک بیمارستان، بیماران تخت شماره هفت حدود ساعت ۱۲ ظهر ناگهان جان خودشان را از دست می‌دادند! برای آن دلایل علمی متعددی مطرح شد اما نتیجه‌ای به دست نیامد. در نهایت یکی از پزشکان تصمیم گرفت کنار تخت بنشیند […]

آیا اسید اوریک بالا از افسردگی محافظت می‌کند!؟

در یک مطالعه جدید و جالب که در Medscape منتشر شده، سطوح بسیار بالای اسید اوریک سرم با حدود 15 درصد کاهش خطر افسردگی در بزرگسالان، در مقایسه با سطوح پایین، مرتبط بود! این مطالعه مقطعی بر اساس داده‌های 37,033 شرکت‌کننده در نظرسنجی ملی سلامت و تغذیه ایالات متحده (NHANES) از سال 2005 تا 2020 […]

پیش‌بینی خطر ابتلا به سیروز و سرطان کبد طی ۱۰ سال آینده با سه عدد ساده از آزمایش خون

پژوهشگران موسسه‌ی کارولینسکا در سوئد یک مدل طراحی کرده‌اند که می‌تواند با دقت بالا خطر بروز سیروز یا سرطان کبد را طی ۱۰ سال آینده پیش‌بینی کند. برای استفاده از این مدل کافی است سن، جنسیت و نتیجه‌ی سه آنزیم رایج کبدی (AST، ALT، GGT) به یک ماشین‌حساب آنلاین بدهید. این مدل بر پایهٔ داده‌های […]

مطالب پربازدید

آیا تیرزپاتید (Tirzepatide) در درمان چاقی یک انقلاب ایجاد می‌کند؟

این روزها داروهای کاهش وزنی که با اثر روی گیرنده GLP1 عمل می‌کنند، طرفداران زیادی پیدا کرده‌اند و سماگلوتید (semaglutide) در خط مقدم آنها است. حالا یک داروی دیگر به نام تیرزپاتید (Tirzepatide) هم احتمالا به لیست داروهای لاغری اضافه خواهد شد و این یکی حتی از سماگلوتید هم بهتر عمل می‌کند. این دارو در […]

میزان مناسب و بهترین روش مصرف ویتامین D: روزانه؟ هفتگی یا ماهیانه؟

ویتامین D جزو ویتامین‌های مهمی است که کمبود آن در تمام دنیا شیوع بالایی دارد و پیش‌بینی می‌شود حدود یک میلیارد نفر در سراسر جهان به کمبود آن دچار هستند. در اینجا می‌خواهیم به این نکته بپردازیم که بهترین روش مصرف مکمل ویتامین دی چگونه است و مقدار مناسبش چقدر است؟ اما پیش از شروع […]

تایید داروی تیرزپاتید (Tirzepatide) برای کاهش وزن توسط سازمان غذا و داروی آمریکا

اواخر اردیبهشت از نتایج قابل توجه داروی تیرزپاتید (Tirzepatide) در کاهش وزن صحبت کردیم. حالا سرانجام استفاده از این دارو توسط سازمان غذا و داروی آمریکا برای دو گروه از افراد مورد تایید قرار گرفته است: ۱- افراد چاق (دارای BMI بالای ۳۰)
۲- افرادی که دارای اضافه وزن هستند (BMI بالای ۲۷) و یکی از […]

تیرزپاتید، ویگووی، ویکتوزا و… پاسخ به پرسش‌های رایج در مورد داروهای لاغری و کاهش وزن GLP1

قبلا در «آپدیت ام دی» در مورد داروهای لاغری و کاهش وزن زیاد صحبت کرده‌ایم. در میان آنها یک دسته دارویی خاص طی چند سال گذشته محبوبیت ویژه‌ای پیدا کرده‌اند. اینها جزو یک کلاس دارویی به نام «آگونیست گیرنده پپتید شبه گلوکاگون ۱» یا به طور خلاصه «آگونیست GLP1» هستند. جالب است بدانید اغلب این […]

با همکاری

پژوهشکده آینده پژوهی در سلامت
پژوهشکده آینده پژوهی در سلامت
معاونت آموزشی سازمان نظام پزشکی کل کشور
معاونت آموزشی سازمان نظام پزشکی کل کشور
اداره کل آموزش همگانی جمعیت هلال احمر
اداره کل آموزش همگانی جمعیت هلال احمر
X
آپدیت ام دی تازه‌های پزشکی از رفرنس‌های معتبر