۰۷ خرداد ۱۴۰۲ دکتر علی‌اصغر هنرمند

راهکاری ساده برای یک مشکل پیچیده: دسته‌بندی چاقی به ۴ گروه اصلی

علت اضافه‌ وزن و چاقی در همه یکسان نیست و به همین خاطر یک روش خاص برای همه جواب نمی‌دهد. حالا محققان تلاش‌کرده‌اند دلایل آن را به چهار گروه اصلی تقسیم کنند تا بتوان برای هر شخص یک راه‌حل بهینه ارائه کرد.

دسته‌بندی‌ها اصلی ارائه شده به این شرح است:

۱- مغز گرسنه:
افرادی که مغزشان هنگام پرشدن معده، سیگنال سیری را تشخیص نمی‌دهد. این افراد در هر وعده غذایی کالری اضافی مصرف می‌کنند و برخی ژن‌های مرتبط با احساس سیری و کمبود برخی متابولیت‌ها می‌تواند علت ایجاد مشکل باشد.

۲- معده گرسنه:
این اشخاص در بین وعده‌های غذایی دائما احساس گرسنگی می‌کنند. آنها بعد از خوردن غذا سیر می‌شوند، اما خیلی زود دوباره احساس گرسنگی به سراغ‌شان می‌آید.

۳- گرسنگی عاطفی:
افرادی که تمایل به خوردن در اثر غلیان احساسات، اضطرب و رخدادهای منفی ایجاد می‌شود. این افراد بعد از خوردن احساس رضایت می‌کنند. در این گروه باید درمان مشکلات زمینه‌ای روانی/عاطفی را مدنظر قرار داد.

۴- کُند سوز:
افرادی که سرعت سوخت‌وساز‌شان (متابولیسم‌) پایین است و سطح انرژی کمی دارند. این گروه معمولا دارای حجم عضلانی پایینی هستند و در آنها ورزش و افزایش توده عضلانی یکی از بهترین راهکارها است.

پژوهشگران معتقدند تنها با گرفتن شرح‌حال نمی‌توان نوع دقیق مشکل را در افراد مشخص کرد و ضمن اینکه برخی افراد ممکن است دچار چند مشکل همزمان باشند. به همین خاطر از یک تست بزاقی ژنتیکی هم برای تشخیص استفاده می‌کنند که در آن ۶۰۰۰ تغییر ژنتیکی خاص بررسی می‌شود.

در واقع بخش زیادی از مشکل اضافه وزن و چاقی به دلایل زمینه‌ای ژنتیکی است و این دسته‌بندی تازه سبب می‌شود نگاه متفاوتی به این موضوع داشته باشیم.

برای مثال می‌دانید این روزها داروهای مبتنی بر GLP-1 مانند سماگلوتاید طرفداران بسیار زیادی پیدا کرده و ما هم قبلا در موردشان صحبت کرده‌ایم. اما این داروها روی همه افراد جواب نمی‌دهد و بهترین نتیجه را در گروه «معده گرسنه» خواهند داشت.

این تقسیم‌بندی توسط پژوهشگران مایوکلینیک ارائه شده که یکی از مراکز تحقیقاتی و درمانی معتبر در آمریکا به حساب می‌آید. اما برخی متخصصین مستقل می‌گویند هنوز به تحقیقات بیشتری جهت تایید نظریه آنها نیاز است.

جالب است بدانید آنها از سال ۲۰۱۵ مشغول کار روی دسته‌بندی دلایل چاقی هستند. ابتدا یازده دسته‌بندی مشخص شد و سپس آنها را به چهار گروه اصلی تبدیل کردند.

https://www.webmd.com/obesity/news/20230525/can-a-saliva-test-predict-the-best-way-to-manage-obesity

مطالب مرتبط

آیا «مغز» عامل اصلی ایجاد چاقی است؟

اضافه وزن و چاقی یک موضوع پیچیده و چند عاملی است. اما نتایج پژوهش‌های متعدد طی چند سال گذشته انگشت اتهام را بیش از پیش به سوی مغز نشانه گرفته است. چون این مغز است که به ما می‌گوید چه زمانی گرسنه هستیم و چه زمانی سیر شده‌ایم. همچنین، مغز بر رفتار غذایی ما هم […]

چرا «تمرین‌های قدرتی» و «عضله سازی» بهترین کاری است که می‌توانید برای سلامت‌تان انجام دهید؟

پادکست را می‌توانید در پلت‌فرم‌های زیر هم گوش کنید: ما برای مراقبت از سلامت‌مان ممکن است کارهای مختلفی انجام دهیم: مثلا رژیم غذایی سالمی داشته […]

تیرزپاتید، ویگووی، ویکتوزا و… پاسخ به پرسش‌های رایج در مورد داروهای لاغری و کاهش وزن GLP1

قبلا در «آپدیت ام دی» در مورد داروهای لاغری و کاهش وزن زیاد صحبت کرده‌ایم. در میان آنها یک دسته دارویی خاص طی چند سال گذشته محبوبیت ویژه‌ای پیدا کرده‌اند. اینها جزو یک کلاس دارویی به نام «آگونیست گیرنده پپتید شبه گلوکاگون ۱» یا به طور خلاصه «آگونیست GLP1» هستند. جالب است بدانید اغلب این […]

آشنایی با مهم‌ترین راهکارهای پیشگیری از سرطان

پادکست را می‌توانید در پلت‌فرم‌های زیر هم گوش کنید: سالانه بیش از ۱۸ میلیون مورد جدید سرطان در دنیا رخ می‌دهد که سهم کشور ایران […]

آیا هوش مصنوعی جایگزین پزشکی و طبابت می‌شود؟

اگر از هوش مصنوعی‌های پرطرفدار فعلی (مثلا ChatGPT) بپرسید که آیا «آنها جایگزین پزشکی می‌شوند؟» به شما پاسخ می‌دهد: خیر! هوش مصنوعی به هیچ عنوان جایگزین پزشک نخواهد شد و فقط ابزاری است که به پزشکان در تشخیص و درمان بیماری‌ها «کمک» خواهد کرد. اما آیا باید این پاسخ را «باور» کنیم؟ به‌ویژه اینکه می‌دانیم […]

۱۰ توصیه برای استفاده از شبکه‌های اجتماعی توسط نوجوانان

شبکه‌های اجتماعی روی ذهن و جسم ما اثرات مثبت و منفی زیادی برجای گذشته‌اند و نمی‌توان آن را کتمان کرد. اما این تاثیر در نوجوانان بسیار بیشتر و مهم‌تر بوده است. به همین خاطر انجمن روانشناسی آمریکا یک دستورالعمل شامل ۱۰ توصیه برای استفاده نوجوانان از شبکه‌های اجتماعی منتشر کرده است. آنها معتقدند آموزش استفاده […]

مطالب داغ

هشت نکته در مورد اثرات روانی انفجار و تروماهای اجتماعی

بررسی داده‌های مطالعات بین‌المللی طی دو دهه گذشته، به‌ویژه در زمینه انفجارهای افغانستان و عراق، نکات مهمی را درباره عوارض روانی این حوادث آشکار کرده که در اینجا به هشت مورد مهم آن اشاره می‌کنیم. لطفا به آنها توجه کنید: ۱- PTSD و آسیب مغزی (TBI): بروز اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) و آسیب‌های […]

ارتباط میان توانایی به‌خاطر سپردن چهره دیگران و داشتن روابط اجتماعی قوی

آیا شما چهره دیگران را به خوبی به خاطر می‌سپارید یا در این مورد فراموشکار هستید؟ نتایج یک پژوهش جالب نشان داده افرادی که در به‌خاطر سپاری چهره دیگران خوب هستند، در زندگی شخصی‌شان هم دارای ارتباطات بهتری با دوستان و آشنایان خود هستند. در این پژوهش مشخص شده توانایی به‌خاطر سپردن چهره دیگران، ارتباطی […]

چرا خوراکی‌های «خوشحال کننده» در عمل خوشحال‌مان نمی‌کنند؟

گاهی اوقات وقتی زیر فشار و استرس هستیم، به خوردن غذا و به‌ویژه برخی خوراکی‌های خاص روی می‌آوریم که به‌اصطلاح ما را «خوشحال» می‌کنند. چیزهایی مانند پیتزا، مرغ سوخاری، بستنی، نوشابه، چیپس و… همه می‌دانیم که مصرف این خوراکی‌ها برای «سلامت‌ جسم‌مان» خوب نیست. اما حداقل در آن لحظه حال «روان‌مان» را کمی بهتر می‌کنند […]

مچ‌بند هوشمند برای کاهش علائم گرگرفتی دوران زادبس

گُرگرفتی دوران زادبس (یائسگی) احساس گرمای ناگهانی و نسبتا شدیدی است که در بیش از ۸۰ درصد خانم‌ها رخ می‌دهد و می‌تواند چندین دقیقه طول بکشد و با تعریق و برافروختگی پوست همراه باشد. برای جلوگیری از آن برخی راهکارهای هورمونی وجود دارد که به دلایل مختلف همه از آن استفاده نمی‌کنند. ضمنا همین چند […]

مطالب پربازدید

آیا تیرزپاتید (Tirzepatide) در درمان چاقی یک انقلاب ایجاد می‌کند؟

این روزها داروهای کاهش وزنی که با اثر روی گیرنده GLP1 عمل می‌کنند، طرفداران زیادی پیدا کرده‌اند و سماگلوتید (semaglutide) در خط مقدم آنها است. حالا یک داروی دیگر به نام تیرزپاتید (Tirzepatide) هم احتمالا به لیست داروهای لاغری اضافه خواهد شد و این یکی حتی از سماگلوتید هم بهتر عمل می‌کند. این دارو در […]

تایید داروی تیرزپاتید (Tirzepatide) برای کاهش وزن توسط سازمان غذا و داروی آمریکا

اواخر اردیبهشت از نتایج قابل توجه داروی تیرزپاتید (Tirzepatide) در کاهش وزن صحبت کردیم. حالا سرانجام استفاده از این دارو توسط سازمان غذا و داروی آمریکا برای دو گروه از افراد مورد تایید قرار گرفته است: ۱- افراد چاق (دارای BMI بالای ۳۰)
۲- افرادی که دارای اضافه وزن هستند (BMI بالای ۲۷) و یکی از […]

میزان مناسب و بهترین روش مصرف ویتامین D: روزانه؟ هفتگی یا ماهیانه؟

ویتامین D جزو ویتامین‌های مهمی است که کمبود آن در تمام دنیا شیوع بالایی دارد و پیش‌بینی می‌شود حدود یک میلیارد نفر در سراسر جهان به کمبود آن دچار هستند. در اینجا می‌خواهیم به این نکته بپردازیم که بهترین روش مصرف مکمل ویتامین دی چگونه است و مقدار مناسبش چقدر است؟ اما پیش از شروع […]

جدول «میزان پروتئین» مواد غذایی و عدم تطابق وزن خوراکی‌ها با حجم پروتئین

دو هفته قبل به موضوع مهم «میزان پروتئین مورد نیاز» و اشتباه‌های رایج در مورد آن پرداختیم. اما اکنون نوبت بخش دوم داستان است: اینکه در هر ماده غذایی چه میزان پروتئین وجود دارد و چرا اغلب افراد در این مورد دچار اشتباه می‌شوند؟ اکثر افراد تصور می‌کنند مثلا ۱۰۰ گرم سینه پخته مرغ دارای […]

با همکاری

پژوهشکده آینده پژوهی در سلامت
پژوهشکده آینده پژوهی در سلامت
معاونت آموزشی سازمان نظام پزشکی کل کشور
معاونت آموزشی سازمان نظام پزشکی کل کشور
اداره کل آموزش همگانی جمعیت هلال احمر
اداره کل آموزش همگانی جمعیت هلال احمر
X
آپدیت ام دی تازه‌های پزشکی از رفرنس‌های معتبر