۱۸ شهریور ۱۴۰۲ دکتر علی‌اصغر هنرمند

یک گام دیگر به سوی دیجیتالی شدن حس بویایی با کمک هوش مصنوعی

«بویایی» یکی از پیچیده‌ترین حس‌های موجودات زنده به حساب می‌آید و سال‌ها است رمزگشایی از نحوه عملکرد آن مورد توجه پژوهشگران بوده. یکی از پرسش‌های مهم هم این است که ملکول‌های شیمیایی چگونه در مغز تفسیر می‌شوند؟ چطور یک ملکول‌ را به یک بوی خاص نسبت می‌دهیم و یک ملکول‌ دیگر را به چیز دیگری تعبیر می‌کنیم؟ اکنون محققان گوگل با کمک هوش مصنوعی مدلی ساخته‌اند که قادر به تفسیر بوها است و آن را با کلمات شرح می‌دهد.

در تست انجام شده روی این مدل هم معلوم شده که در تفسیر بوها در مقایسه با انسان‌ دقیق‌تر عمل می‌کند. البته توجه کنید که آزمایش روی تشخیص برخی بوهای خاص انجام شده و نه همه چیز.

بویایی قدیمی‌ترین و پیچیده‌ترین حس انسان به حساب می‌آید و ما حدود ۳۵۰ گیرنده مختلف بویایی داریم. جهت مقایسه با دیگر حس‌ها، می‌توانید آن را با بینایی مقایسه کنید که برای آن فقط ۴ نوع گیرنده داریم و برای چشایی هم تنها ۴۰ نوع گیرنده وجود دارد.

همانطور که گفتیم این مدل فعلا می‌تواند ۵۰۰۰ بوی خاص (و ترکیبات آنها) را شناسایی و تفسیر کند. در حالی که تنوع مولکول‌های حاوی بو هم بسیار بیشتر از اینها است و به‌ویژه در بوهای ترکیبی از که چند مولکول مختلف تشکیل شده‌اند با چندین تریلیون حالت مختلف مواجه هستیم!

حتی بوهایی مانند بوی قهوه که به نظر بسیار واضح می‌آیند هم خودشان شامل صدها مولکول شیمیایی متفاوت هستند و هوش مصنوعی فعلا تا تشخیص بوهای ترکیبی فاصله زیادی دارد. اما چنین مدل می‌تواند در آینده کاربردهای بسیار زیادی داشته باشد. از دستگاه‌هایی که می‌توانند برای تشخیص برخی بیماری‌ها از حس بویایی کمک بگیرند تا امکان به‌اشتراک‌گذاری بوها از طریق اینترنت.

https://www.science.org/doi/10.1126/science.ade4401

https://www.nature.com/articles/d41586-023-02714-2

مطالب مرتبط

مچ‌بند هوشمند برای کاهش علائم گرگرفتی دوران زادبس

گُرگرفتی دوران زادبس (یائسگی) احساس گرمای ناگهانی و نسبتا شدیدی است که در بیش از ۸۰ درصد خانم‌ها رخ می‌دهد و می‌تواند چندین دقیقه طول بکشد و با تعریق و برافروختگی پوست همراه باشد. برای جلوگیری از آن برخی راهکارهای هورمونی وجود دارد که به دلایل مختلف همه از آن استفاده نمی‌کنند. ضمنا همین چند […]

پرورش کلیه ترکیبی انسان داخل رویان خوک

پژوهشگران چینی برای نخستین بار موفق‌ شده‌اند کلیه انسان را داخل رویان خوک پرورش دهند و این نخستین باری است که یک کلیه ترکیبی (حاوی سلول‌های انسان و حیوان) داخل بدن یک موجود دیگر پرورش پیدا کرده است. آنها با تکنیک «کریسپر» دو ژن خاص را از جنین خوک حذف کرده‌اند که مسئول تشکیل کلیه‌ها […]

شناسایی ویروس کرونا در هوای محیط طی پنج دقیقه!

تصورش را بکنید که امکان نصب دستگاهی در محل کار یا زندگی‌تان داشته‌ باشید که با بررسی هوای محیط، وجود ویروس‌های بیماری‌زا مانند کرونا را تشخیص دهد. این ایده‌ جذابی است که گروهی از پژوهشگران توانسته‌اند امکان‌پذیر بودنش را اثبات و یک نمونه هم از آن تولید کنند. پژوهشگران یک دستگاه پایش هوا ساخته‌اند که […]

احتمال پایش امواج مغزی (EEG) توسط ایرپادهای آینده اپل

شرکت اپل چند روز پیش یک پتنت (سند اختراع) جدید به ثبت رسانده که در آن هدفون‌های ایرپاد این شرکت امکان ثبت و تحلیل امواج مغزی (EEG) را خواهند داشت. هرگاه که فکر، حس یا حرکت می‌کنیم و یا خاطره‌ای را در ذهن‌مان مرور می‌کنیم، سلول‌های مغز ما فعالیت می‌کنند که نتیجه آن تولید پالس‌های […]

مطالب داغ

تحول در کنترل آلزایمر با داروهای donanemab و lecanemab

طی چند ماه گذشته داروهای جدیدی برای بیماری آلزایمر مورد تایید قرار گرفته‌اند که نقطه عطفی در کنترل این بیماری به‌شمار می‌آیند. اکنون نتایج یک پژوهش تازه دیگر هم اثر donanemab را مجددا تایید کرده و نشان‌داده این دارو که از نوع آنتی‌بادی است، سرعت پیشرفت بیماری را حدود یک سوم کند‌ می‌کند. قبلا هم […]

تاثیر روشن‌کردن شمع و اجاق گاز روی آلودگی هوای محیط و تشدید علائم آسم

یک پژوهش تازه نشان داده آلودگی ناشی از اجاق گاز و روشن‌کردن شمع در خانه می‌تواند سبب تشدید علائم جوانانی بشود که مبتلا به آسم خفیف هستند. محققان با بررسی افراد ۱۸ الی ۲۵ ساله متوجه شده‌اند این گونه آلودگی‌های محیطی سبب افزایش التهاب و آسیب به DNA در این افراد شده و شواهد آن […]

مهندسی ژنتیک مگس‌ میوه برای تولید مثل بدون نیاز به جنس نر!

پژوهشگران برای نخستین بار با دستکاری ژن‌های نوعی مگس میوه توانسته‌اند تغییری در مگس‌های ماده ایجاد کنند که بدون نیاز به مگس نر تولید مثل کنند! برخی موجودات بدون نیاز به جفت قادر به تولید مثل هستند که به آن «بکرزایی» می‌گویند. اما مگس‌های میوه جزو گروهی به حساب می‌آیند که دارای نر و ماده […]

کاهش ۴۰ درصدی احتمال ابتلا به «کووید طولانی» در صورت مصرف متفورمین

در مورد تاثیر داروی متفورین روی کووید۱۹ پژوهش‌های متعددی انجام شده و در ابتدای همه‌گیری بحث و اختلاف نظر زیادی در این مورد وجود داشت. اکنون یک پژوهش دیگر نشان می‌دهد که این دارو احتمالا برای پیشگیری از بروز کووید طولانی مدت (Long Covid) مفید است. نشان داده شده که اگر افراد در صورت ابتلا […]

با همکاری

پژوهشکده آینده پژوهی در سلامت
پژوهشکده آینده پژوهی در سلامت
لوگو انجمن پزشکان عمومی کرمان
انجمن پزشکان عمومی کرمان
معاونت آموزشی سازمان نظام پزشکی کل کشور
معاونت آموزشی سازمان نظام پزشکی کل کشور
اداره کل آموزش همگانی جمعیت هلال احمر
اداره کل آموزش همگانی جمعیت هلال احمر
لوگو انجمن پزشکان عمومی اردبیل
انجمن پزشکان عمومی اردبیل
X
آپدیت ام دی تازه‌های پزشکی از رفرنس‌های معتبر