۲۹ شهریور ۱۴۰۳ دکتر علی‌اصغر هنرمند

یکی از دلایل چاقی و دیابت: به دام افتادن سلول‌های عصبی مسئول گرسنگی در مغز؟

یک پژوهش جالب انجام شده روی موش‌ها، نشان داده که رژیم غذایی ناسالم فقط به خاطر کالری زیاد سبب افزایش وزن نمی‌شود و یک تغییر مهم هم در مغز ایجاد می‌کند.

در این مطالعه به مدت سه ماه به موش‌ها، خوراکی‌های پرچرب و سرشار از قند داده شد و نورون‌های (اعصاب مغزی) مسئول ایجاد گرسنگی از نزدیک مورد بررسی قرار گرفت.

در طول زمان مشخص شد که داربست احاطه‌ کننده‌ی سلول‌های مسئول گرسنگی (در هیپوتالاموس)، چند هفته بعد از شروع رژیم غذاییِ ناسالم، به تدریج ضخیم‌تر و چسبنده‌تر می‌شود.

همانطور که وزن موش‌ها بالاتر می‌رفت، توانایی سلول‌های مغز برای پردازش وضعیت انسولین کاهش پیدا می‌کرد و به نظر می‌رسید آن داربست چسبنده اجازه نمی‌دهد انسولین به درستی به سلول‌های مغز برسد.

احتمالا می‌دانید که مقاومت نسبت به انسولین، یکی از دلایل اصلی بروز بیماری‌های متابولیک مانند چاقی و دیابت نوع ۲ است.

در ادامه پژوهشگران، ماده‌ای به موش‌ها تزریق کردند که سبب تجزیه‌ی آن داربست چسبنده می‌شد. نتیجه این بود که موش‌ها کاهش وزن پیدا کردند و متابولیسم‌شان افزایش پیدا کرد.

سلول‌های مسئول گرسنگی در مغز در واقع نوعی حسگر و تنظیم‌کننده‌ی انسولین هستند و این پژوهش نشان داده رژیم غذایی ناسالم سبب می‌شود که نوعی مانع فیزیکی چسبنده دور آنها تشکیل شود که آنها را در پردازش اطلاعات دریافتی کم‌توان می‌کند.

محققان می‌گویند اکنون یک راه جدید پیدا شده که احتمالا با آن می‌توان مقاومت به انسولین را درمان کرد: به جای آن که روی خود سلول‌های عصبی کار کنیم، می‌توانیم داربست چسبنده‌ی احاطه‌کننده‌ی آنها را هدف بگیریم و این احتمالا کم‌عارضه‌تر هم خواهد بود.

البته این کشف تازه، تا تبدیل شدن به یک راهکار دارویی فاصله نسبتا زیادی دارد. تا آن زمان پیشنهاد می‌کنم با اصلاح سبک زندگی و انجام برخی ترفند‌های کاربردی، برای رفع مشکل اقدام کنید.
در این ویدیو به آنها پرداخته‌ایم.

https://www.youtube.com/watch?v=rnwe-96mwRA

نتیجه‌ی این پژوهش روز گذشته در ژورنال نیچر منتشر شده است.

https://www.nature.com/articles/s41586-024-07922-y

مطالب مرتبط

انتقال دی اِن اِی از میتوکندری به هسته سلول‌های عصبی در مغز: اینجا چه خبر است!؟

محققان دانشگاه کلمبیا در پژوهشی نشان دادند که میتوکندری‌های سلول‌های مغز انسان، دی ان ای خود را به داخل هسته‌ی سلول پرتاب می‌کنند و این دی ان ای، وارد کروموزوم‌های هسته‌ی سلول می‌شود. به‌نظر می‌رسد که ورود این دی ان ای به داخل هسته و ترکیب شدن آن با کروموزوم‌ها می‌تواند آسیب‌زا باشد، چرا که […]

کشف نحوه‌ی برانگیختگی سلول‌های عصبی جنسی: حساسیت به لرزش در فرکانس‌های پایین

یکی از شایع‌ترین اختلالات جنسی در مردان اختلال نعوظ است و در حال حاضر درمان‌های متفاوتی برای آن وجود دارد. اکنون نتایج یک پژوهش تازه که روی موش‌ها انجام شده و در ژورنال نیچر منتشر شده به یک یافته‌ی مهم در مورد سلول‌های عصبی مناطق جنسی دست پیدا کرده: مشخص شده یک گروه سلول‌ عصبی […]

دیابت همزمان با بلوغ: مرور سریع مبتنی بر شواهد

دیابت همزمان با بلوغ (Maturity-onset diabetes of the young) در جوانان یک نوع دیابت شیرین غیروابسته به انسولین است که معمولاً در سنین جوانی تشخیص داده می‌شود. این دیابت اغلب یک بیماری اتوزومال غالب است و بر اساس جهش ژنتیکی ایجادکننده به زیرگروه‌های 1 تا 14 تقسیم می‌شود. 95 درصد موارد را زیرگروه‌های 1 تا […]

دستکاری ژنتیکی گاوها برای تولید انسولین

بسیاری از بیماران مبتلا به دیابت برای کنترل بیماری‌شان به انسولین نیاز دارند اما تولید انسولین در شرکت‌های داروسازی همیشه با محدودیت‌ مواجه بوده است. یکی از روش‌هایی که در حال حاضر برای تولید انسولین استفاده می‌شود، با کمک باکتری‌ها است. اما حالا پژوهشگران برای افزایش تولید انسولین به گاوها به روی آورده‌اند. آنها ژن‌های […]

آیا «مغز» عامل اصلی ایجاد چاقی است؟

اضافه وزن و چاقی یک موضوع پیچیده و چند عاملی است. اما نتایج پژوهش‌های متعدد طی چند سال گذشته انگشت اتهام را بیش از پیش به سوی مغز نشانه گرفته است. چون این مغز است که به ما می‌گوید چه زمانی گرسنه هستیم و چه زمانی سیر شده‌ایم. همچنین، مغز بر رفتار غذایی ما هم […]

آیا DNA غذای پخته شده در دمای بالا به سلول‌های ما آسیب می‌زند؟

این نکته از سال‌ها پیش شناخته شده که پختن غذا در دمای بالا می‌تواند اثرات سرطان‌زایی داشته باشد. علت آن هم برخی مولکول‌هایی است که در دمای بالا تولید می‌شوند و می‌توانند به صورت بالقوه احتمال بروز سرطان را افزایش دهند. حالا پژوهشگران از یک زاویه دیگر هم به موضوع نگاه کرده‌اند: آیا DNA موجود […]

مطالب داغ

احتمال مصرف «میلین» مغز به‌عنوان سوخت در دونده‌های استقامتی

ورزشکاران استقامتی مانند دونده‌های ماراتون دارای درصد چربی ذخیره شده‌ی پایینی هستند و از آن طرف در ورزش‌های طولانی، انرژی بسیار زیادی مصرف می‌کنند. حالا یک پژوهش نشان داده که مغز این ورزشکاران در طول مسابقات احتمالا از «میلین» اعصاب مغز به عنوان سوخت استفاده کرده و آن را مصرف می‌کند. «میلین» ساختاری محافظ و […]

افزایش موارد ابتلا به بیماری «استفراغ زمستان»

مرکز کنترل و پیشگیری‌ از بیماری‌های آمریکا در مورد افزایش موارد ابتلا به «نورو ویروس» هشدار داده است. این یک ویروس به شدت مسری است که سبب ایجاد تهوع و استفراغ می‌شود و بیماری آن به نام «استفراغ زمستان» هم مشهور است. این ویروس هم کودکان و هم بزرگسالان را گرفتار می‌کند. علائم بیماری معمولا […]

تایید نخستین ژن درمانی برای دیستروفی دوشن در کودکان ۴ و ۵ ساله

چند هفته پیش در آپدیت ام دی از این احتمال صحبت کردیم که نخستین ژن درمانی برای مبتلایان دیستروفی عضلانی دوشن مورد تایید سازمان غذا و داروی آمریکا قرار بگیرد و این اتفاق بالاخره ساعاتی قبل رخ داد و این درمان برای کودکان ۴ و ۵ ساله تایید شد. البته این تاییدیه به صورت محدود […]

رشد قابل توجه ابتلا به اچ پی وی دهانی در میان جوانان

در یک پژوهش در بریتانیا از ۴۰۰ جوان، سواب دهانی گرفته شده و آنها از نظر وجود اچ پی وی بررسی شده‌اند: ۲۲ درصد شرکت‌کنندگان از نظر ابتلا به اچ پی وی دهانی مثبت بوده‌اند. نوع غالب هم HPV-16 بوده است که جزو انواع سرطان‌زا به حساب می‌آید. جمع بندی: تاکید مجدد روی اهمیت واکسیناسیون […]

مطالب پربازدید

آیا تیرزپاتید (Tirzepatide) در درمان چاقی یک انقلاب ایجاد می‌کند؟

این روزها داروهای کاهش وزنی که با اثر روی گیرنده GLP1 عمل می‌کنند، طرفداران زیادی پیدا کرده‌اند و سماگلوتید (semaglutide) در خط مقدم آنها است. حالا یک داروی دیگر به نام تیرزپاتید (Tirzepatide) هم احتمالا به لیست داروهای لاغری اضافه خواهد شد و این یکی حتی از سماگلوتید هم بهتر عمل می‌کند. این دارو در […]

تایید داروی تیرزپاتید (Tirzepatide) برای کاهش وزن توسط سازمان غذا و داروی آمریکا

اواخر اردیبهشت از نتایج قابل توجه داروی تیرزپاتید (Tirzepatide) در کاهش وزن صحبت کردیم. حالا سرانجام استفاده از این دارو توسط سازمان غذا و داروی آمریکا برای دو گروه از افراد مورد تایید قرار گرفته است: ۱- افراد چاق (دارای BMI بالای ۳۰)
۲- افرادی که دارای اضافه وزن هستند (BMI بالای ۲۷) و یکی از […]

آشنایی با مهم‌ترین علائم و نشانه‌های ابتلا به ویروس کرونای JN.1

ویروس JN.1 کرونا با سرعت زیادی در حال انتشار است و به گفته متخصصین، علائم و نشانه‌های ابتلا به این ویروس تا حدی با دیگر واریانت‌ها کووید متفاوت است. به نظر می‌رسد که سرعت انتشار این ویروس از نوع اُمیکرون بیشتر بوده اما شدت علائم ابتلا به آن در مقایسه با اُمیکرون خفیف‌تر است. در […]

جدول «میزان پروتئین» مواد غذایی و عدم تطابق وزن خوراکی‌ها با حجم پروتئین

دو هفته قبل به موضوع مهم «میزان پروتئین مورد نیاز» و اشتباه‌های رایج در مورد آن پرداختیم. اما اکنون نوبت بخش دوم داستان است: اینکه در هر ماده غذایی چه میزان پروتئین وجود دارد و چرا اغلب افراد در این مورد دچار اشتباه می‌شوند؟ اکثر افراد تصور می‌کنند مثلا ۱۰۰ گرم سینه پخته مرغ دارای […]

با همکاری

پژوهشکده آینده پژوهی در سلامت
پژوهشکده آینده پژوهی در سلامت
لوگو انجمن پزشکان عمومی کرمان
انجمن پزشکان عمومی کرمان
معاونت آموزشی سازمان نظام پزشکی کل کشور
معاونت آموزشی سازمان نظام پزشکی کل کشور
اداره کل آموزش همگانی جمعیت هلال احمر
اداره کل آموزش همگانی جمعیت هلال احمر
لوگو انجمن پزشکان عمومی اردبیل
انجمن پزشکان عمومی اردبیل
X
آپدیت ام دی تازه‌های پزشکی از رفرنس‌های معتبر