۱۰ دی ۱۴۰۲ دکتر علی‌اصغر هنرمند

آیا مصرف دخانیات برای مغز خوب است؟

مدتی پیش با یکی از دوستان مصرف‌کننده‌ی سیگار، در مورد «معایب» و «مزایای» سیگار کشیدن صحبت می‌کردیم. بله سیگار کشیدن از نظر برخی افراد مزایایی هم دارد! برای مثال نیکوتین به‌سرعت باعث ایجاد احساس آرامش، رفع‌خستگی و لذت می‌شود.

این دوست عزیز تاکید داشت که عوارض دخانیات روی ریه برگشت‌پذیر است و پس از ترک سیگار، ریه بازسازی می‌شود و حتی معتقد بود سیگار برای مغز خوب است و به فرایند تفکرش کمک می‌کند… مگر تصاویر انیشتین را ندیده‌اید که پیپ مشهورش همیشه در دست‌اش است؟

حالا بد نیست به نتایج پژوهش مهمی اشاره کنیم که نشان می‌دهد نظرات این دوست عزیز بر اساس واقعیت نیست. در واقع مشخص شده سیگار کشیدن سرعت پیر شدن مغز را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهد و حتی باعث کوچک‌تر شدن سایز مغز می‌شود.

بدتر اینکه، این آسیب در مورد مغز برگشت‌پذیر «نیست» و مشخص شده حتی بعد از ترک سیگار، مغز فرد سیگاری به وضعیت قبلی بر نمی‌گردد.

این پژوهش که در دانشگاه واشنگتن و روی بیش از ۳۲ هزار نفر انجام شده، نشان داده که بین میزان مصرف روزانه سیگار و میزان کوچک‌ شدن سایز مغز هم ارتباط وجود دارد. یعنی هر چه بیشتر سیگار بکشید، اندازه مغز هم کوچک‌تر خواهد شد.

پیش از این هم پژوهش‌های متعدد دیگری نشان داده بود که سیگار کشیدن برخلاف آن حس موقت افزایش هوشیاری، در عمل باعث کاهش توانایی‌های شناختی شده و احتمال ابتلا به زوال عقل (دمانس) و سکته مغزی را هم افزایش می‌دهد.

فراموش نکنید مطالب گفته شده در این مطلب در مورد سیگارهای الکتریکی و ویپ هم صدق می‌کند و تصور نکنیم آنها تافته‌ی جدابافته هستند!

ضمنا جناب انیشتین هم بر اثر خونریزی داخلی ناشی از پارگی آنوریسم آئورت شکمی (یکی از رگ‌های اصلی) جان خودش را از دست داد که پژوهش‌های متعدد نشان داده مصرف دخانیات، احتمال بروز آن را سه برابر می‌کند. بنابراین شاید بتوان گفت که انیشتین هم قربانی مصرف دخانیات شد و شاید در غیر اینصورت، فرصت اکتشافات بیشتری هم داشت.

اینجا در مورد تاثیر نیکوتین و سیگار روی مغز صحبت کردیم. اما عواض مصرف آنها بسیار فراتر از اینها است و برای مثال یکی از عوارض مهم دیگر آنها ایجاد سرطان است که قبلا در اینجا در مورد آشنایی با مهم‌ترین راهکارهای پیشگیری از سرطان
صحبت کرده‌ایم:
https://updatemd.com/podcasts/1870

https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2667174323001362?via%3Dihub

مطالب مرتبط

آسیب‌پذیر بودن مغز نوجوانان نسبت به عوارض ماری جوانا: منتظر عوارض جدید باشید…

وقتی از نوجوانان در مورد خطرناک بودن مصرف مکرر برخی مواد می‌پرسیم، پاسخ اکثر آنها مثبت است. برای مثال آنها می‌دانند که سیگار، الکل، کوکائین و هروئین مضر هستند. اما یک ماده وجود دارد که بسیاری از نوجوانان مضراتش را نادیده می‌گیرند: ماری جوانا. در حالی که مصرف ماری جوانا به‌ویژه در دوران نوجوانی می‌تواند […]

آیا «مغز» عامل اصلی ایجاد چاقی است؟

اضافه وزن و چاقی یک موضوع پیچیده و چند عاملی است. اما نتایج پژوهش‌های متعدد طی چند سال گذشته انگشت اتهام را بیش از پیش به سوی مغز نشانه گرفته است. چون این مغز است که به ما می‌گوید چه زمانی گرسنه هستیم و چه زمانی سیر شده‌ایم. همچنین، مغز بر رفتار غذایی ما هم […]

چرا «تمرین‌های قدرتی» و «عضله سازی» بهترین کاری است که می‌توانید برای سلامت‌تان انجام دهید؟

پادکست را می‌توانید در پلت‌فرم‌های زیر هم گوش کنید: ما برای مراقبت از سلامت‌مان ممکن است کارهای مختلفی انجام دهیم: مثلا رژیم غذایی سالمی داشته […]

آشنایی با مهم‌ترین راهکارهای پیشگیری از سرطان

پادکست را می‌توانید در پلت‌فرم‌های زیر هم گوش کنید: سالانه بیش از ۱۸ میلیون مورد جدید سرطان در دنیا رخ می‌دهد که سهم کشور ایران […]

آیا هوش مصنوعی جایگزین پزشکی و طبابت می‌شود؟

اگر از هوش مصنوعی‌های پرطرفدار فعلی (مثلا ChatGPT) بپرسید که آیا «آنها جایگزین پزشکی می‌شوند؟» به شما پاسخ می‌دهد: خیر! هوش مصنوعی به هیچ عنوان جایگزین پزشک نخواهد شد و فقط ابزاری است که به پزشکان در تشخیص و درمان بیماری‌ها «کمک» خواهد کرد. اما آیا باید این پاسخ را «باور» کنیم؟ به‌ویژه اینکه می‌دانیم […]

۱۰ توصیه برای استفاده از شبکه‌های اجتماعی توسط نوجوانان

شبکه‌های اجتماعی روی ذهن و جسم ما اثرات مثبت و منفی زیادی برجای گذشته‌اند و نمی‌توان آن را کتمان کرد. اما این تاثیر در نوجوانان بسیار بیشتر و مهم‌تر بوده است. به همین خاطر انجمن روانشناسی آمریکا یک دستورالعمل شامل ۱۰ توصیه برای استفاده نوجوانان از شبکه‌های اجتماعی منتشر کرده است. آنها معتقدند آموزش استفاده […]

مطالب داغ

دویدن برای «زانو‌ها» خوب است یا بد؟

یک باور عمومی وجود دارد که می‌گوید «دویدن سبب آسیب به زانو‌ها» می‌شود. اما اجازه دهید این ادعا را بر اساس مطالعات علمی بررسی کنیم: هنگام دویدن، فشار قابل توجهی به بدن وارد می‌شود و معمولا هر بار که پای شما زمین را لمس می‌کند، فشاری معادل دو الی سه برابر وزن بدن‌تان را تحمل […]

برای نخستین بار: استفاده از ایمپلنت شفاف برای ترمیم جمجمه‌

این قطعه‌ی شفاف شیشه مانند، در واقع یک ایمپلنت است که برای ترمیم جمجمه‌ی آسیب دیده‌ی یک بیمار مورد استفاده قرار گرفته و مغز بیمار از پشت آن قابل مشاهده است! استفاده از ایمپلنت شفاف برای ترمیم جمجمه‌ی انسان برای نخستین بار روی یک بیمار ۳۹ ساله انجام شده که به خاطر یک سانحه، بخشی […]

لانجویتی: تاثیر بلند‌مدت تمرین‌های قدرتیِ سنگین در دوران سالمندی

می‌دانیم که عضلات ما با گذشت زمان و به‌ویژه از دوران میانسالی رو به تحلیل می‌روند و تمرین‌های قدرتی جزو مهم‌ترین راهکارهایی است که جلوی این پسرفت را می‌گیرد. اکنون یک پژوهش انجام شده در دانمارک روی افراد سالمند به بررسی تاثیر بلند‌مدت ورزش‌های قدرتی روی عضلات پرداخته و از همه مهم‌تر، تاثیر ورزش قدرتی […]

چرا بعد از بیماری دچار ضعف و کاهش قدرت عضلانی می‌شویم؟

حتما این تجربه‌ را داشته‌اید که بعد از بیماری احساس خستگی کنید و نای راه رفتن نداشته باشید. پس از پایان بیماری هم در صورت ورزش متوجه می‌شویم که توانایی‌‌مان نسبت به گذشته کاهش پیدا کرده است. تا به حال این تصور وجود داشت که بخش مهمی از این وضعیت، ناشی از اثرات روانی بیماری […]

مطالب پربازدید

آیا تیرزپاتید (Tirzepatide) در درمان چاقی یک انقلاب ایجاد می‌کند؟

این روزها داروهای کاهش وزنی که با اثر روی گیرنده GLP1 عمل می‌کنند، طرفداران زیادی پیدا کرده‌اند و سماگلوتید (semaglutide) در خط مقدم آنها است. حالا یک داروی دیگر به نام تیرزپاتید (Tirzepatide) هم احتمالا به لیست داروهای لاغری اضافه خواهد شد و این یکی حتی از سماگلوتید هم بهتر عمل می‌کند. این دارو در […]

میزان مناسب و بهترین روش مصرف ویتامین D: روزانه؟ هفتگی یا ماهیانه؟

ویتامین D جزو ویتامین‌های مهمی است که کمبود آن در تمام دنیا شیوع بالایی دارد و پیش‌بینی می‌شود حدود یک میلیارد نفر در سراسر جهان به کمبود آن دچار هستند. در اینجا می‌خواهیم به این نکته بپردازیم که بهترین روش مصرف مکمل ویتامین دی چگونه است و مقدار مناسبش چقدر است؟ اما پیش از شروع […]

تایید داروی تیرزپاتید (Tirzepatide) برای کاهش وزن توسط سازمان غذا و داروی آمریکا

اواخر اردیبهشت از نتایج قابل توجه داروی تیرزپاتید (Tirzepatide) در کاهش وزن صحبت کردیم. حالا سرانجام استفاده از این دارو توسط سازمان غذا و داروی آمریکا برای دو گروه از افراد مورد تایید قرار گرفته است: ۱- افراد چاق (دارای BMI بالای ۳۰)
۲- افرادی که دارای اضافه وزن هستند (BMI بالای ۲۷) و یکی از […]

تیرزپاتید، ویگووی، ویکتوزا و… پاسخ به پرسش‌های رایج در مورد داروهای لاغری و کاهش وزن GLP1

قبلا در «آپدیت ام دی» در مورد داروهای لاغری و کاهش وزن زیاد صحبت کرده‌ایم. در میان آنها یک دسته دارویی خاص طی چند سال گذشته محبوبیت ویژه‌ای پیدا کرده‌اند. اینها جزو یک کلاس دارویی به نام «آگونیست گیرنده پپتید شبه گلوکاگون ۱» یا به طور خلاصه «آگونیست GLP1» هستند. جالب است بدانید اغلب این […]

با همکاری

پژوهشکده آینده پژوهی در سلامت
پژوهشکده آینده پژوهی در سلامت
معاونت آموزشی سازمان نظام پزشکی کل کشور
معاونت آموزشی سازمان نظام پزشکی کل کشور
اداره کل آموزش همگانی جمعیت هلال احمر
اداره کل آموزش همگانی جمعیت هلال احمر
X
آپدیت ام دی تازه‌های پزشکی از رفرنس‌های معتبر