۱۵ مهر ۱۴۰۴ دکتر علیرضا آروین

آیا داروی مشهور ریزش مو خطر افسردگی و خودکشی را افزایش می‌دهد!؟

فیناستراید که با نام‌های تجاری فیناید و فین پشیا هم در بازار ایران ارائه می‌شود، از دهه ۹۰ میلادی به‌عنوان دارویی برای درمان بزرگی خوش‌خیم پروستات و همچنین ریزش موی هورمونی در مردان، تاییدیه سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) را دریافت کرده است.

اما حالا شواهد علمی جدیدی منتشر شده که زنگ خطر را برای مصرف این دارو به صدا درآورده‌اند: فیناستراید با افزایش خطر افسردگی و حتی خودکشی مرتبط است!

مکانیسم اثر فیناستراید به این صورت است که جلوی تبدیل تستوسترون به دی‌هیدروتستوسترون (DHT) را می‌گیرد؛ هورمونی که نقش مهمی در ریزش موی مردانه دارد. اما این دارو، علاوه بر تأثیر روی مو، در مسیرهای دیگری هم دخالت می‌کند؛ از جمله مسیرهایی که در تنظیم خلق‌وخو نقش دارند.

از اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی، گزارش‌هایی درباره‌ی عوارض روان‌پزشکی این دارو منتشر شده بود. در واقع مطالعات نشان داده‌اند که مصرف‌کنندگان فیناستراید در مقایسه با افراد دیگر، با احتمال بیشتری دچار اختلالات خلقی مثل اضطراب، افسردگی و افکار خودکشی می‌شوند.

با این حال، FDA نسبتاً با تاخیر به این موضوع واکنش نشان داد: «افسردگی» تازه در سال ۲۰۱۱ و «افکار خودکشی» هم در سال ۲۰۲۲ به فهرست عوارض جانبی فیناستراید اضافه شدند!

شرکت داروسازی «مِرک» (Merck) که از تولیدکنندگان اصلی این دارو است، مدعی است که رابطه‌ی علت و معلولی بین مصرف فیناستراید و افکار خودکشی وجود ندارد. اما مطالعات تازه چیز دیگری می‌گویند.

در یک مطالعه مروری نظام‌مند جدید که نتایج آن اخیراً منتشر شده، داده‌های حاصل از ۸ مطالعه‌ی انجام‌شده بین سال‌های ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۳ بررسی شده‌اند. نتایج این تحلیل نشان داده‌اند که مصرف فیناستراید با افزایش قابل توجه خطر افسردگی و افکار خودکشی همراه است.

پژوهشگران در این مطالعه تاکید کرده‌اند که گاهی اوقات منافع اقتصادی شرکت‌های داروسازی باعث نادیده گرفتن برخی از عوارض جانبی مهم داروها می‌شود؛ اتفاقی که به‌نظر می‌رسد در مورد فیناستراید هم رخ داده باشد.

با توجه به اینکه مصرف فیناستراید به‌ویژه در زمینه‌ی ریزش مو بیشتر جنبه‌ی زیبایی دارد تا درمانی، این یافته‌ها اهمیت دوچندان پیدا می‌کنند. به‌همین خاطر لازم است در پژوهش‌های آینده، ارزیابی دقیق‌تری در مورد ضرورت تجویز این دارو انجام شود.

https://www.sciencealert.com/decades-of-studies-link-suicide-risk-with-common-hair-loss-treatment

مطالب مرتبط

برندگان نوبل پزشکی ۲۰۲۵: چرا سیستم ایمنی به خودش حمله نمی‌کند؟

برندگان جایزه نوبل پزشکی امسال ساعاتی قبل اعلام شد و به سه پژوهشگر رسید: شیمون ساکاگوچی از کشور ژاپن، و همینطور مری برانکو و فرد رمزدل از آمریکا. آنها نشان داده‌اند که در سیستم ایمنی بدن انسان نوع خاصی از سلول‌های ایمنی با نام «regulatory T-cells» مثل نگهبان عمل می‌کنند و جلوی سلول‌های ایمنیِ سرکش […]

ترکیب شبیه‌سازی و ویرایش ژنتیکی: اسب‌هایی که حتی از قهرمان اصلی هم برترند

اسب‌هایی که در تصویر می‌بینید یک تفاوت مهم با دیگر اسب‌ها دارند: ژن‌های آنها برای نخستین بار دستکاری شده تا عضلات قوی‌تر و سرعت بیشتری داشته باشند! داستان هنوز تمام نشده: خود این اسب‌ها هم از روی یک اسب مشهور برنده‌ی مسابقات شبیه‌سازی (Clone) شده‌اند. اگر بخواهیم دقیق‌تر صحبت کنیم پژوهشگران یک اسبِ ژن‌خوبِ برنده‌ی […]

چرا آلرژی فصلی شما امسال بدتر از گذشته است؟

شما تنها کسی نیستید که به دلیل آلرژی به گرده‌ها احساس خفگی و عطسه دارید. در سال‌های اخیر فصل گرده‌افشانی در بسیاری از نقاط جهان طولانی‌تر شده است. اگر‌چه عوامل متعددی زمینه‌ساز آن هستند ولی تغییرات آب و هوایی و گرمایش زمین یکی از بزرگترین مقصران است و متأسفانه انتظار می‌رود از این به بعد […]

افزایش احتمال بروز سندرم گیلن باره بعد از ابتلا به کووید۱۹ و اثر حفاظتی واکسن

طی چند سال گذشته در مورد ارتباط میان کووید و بروز گیلن‌باره مطالب متعددی مطرح شده بود. حالا نتایج یک پژوهش تازه هم نشان می‌دهد که ابتلا به کووید۱۹ احتمال بروز سندرم گیلن‌باره را طی ۶ هفته‌ بعد از بیماری بالا می‌برد و در کنار آن مشخص شده تزریق واکسن سبب کاهش ۵۰ درصدی این […]

معرفی شش ماده غذایی برای کاهش ریسک ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی

نتایج یک پژوهش گسترده روی رژیم غذایی افراد در ۸۰ کشور مختلف فهرستی از ۶ ماده خوراکی ارائه کرده که مصرف آنها سبب کاهش ریسک ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی می‌شود. موارد این لیست اغلب آشنا هستند و شامل اینها است: مصرف میوه‌ها، سبزیجات، مغزها، ماهی، حبوبات و البته مورد ششم احتمالا تعجب آور است: […]

مورچه‌هایی که به صورت دسته‌جمعی خودشان را به‌مُردن می‌زنند!

برخی حیوانات به عنوان یک تاکتیک دفاعی در مقابل خطر خود‌شان را به مُردن می‌زنند. حالا پژوهشگران یک گونه از مورچه‌ یافته‌اند که کل کلونی در مواجهه با خطر به صورت دسته‌جمعی خودشان را به مردن می‌زنند. این مورچه‌ها در استرالیا زندگی می‌کنند و این یافته در ژورنال Zoology منتشر شده است. https://www.publish.csiro.au/ZO/ZO22042

مطالب داغ

مهندسی ژنتیک مگس‌ میوه برای تولید مثل بدون نیاز به جنس نر!

پژوهشگران برای نخستین بار با دستکاری ژن‌های نوعی مگس میوه توانسته‌اند تغییری در مگس‌های ماده ایجاد کنند که بدون نیاز به مگس نر تولید مثل کنند! برخی موجودات بدون نیاز به جفت قادر به تولید مثل هستند که به آن «بکرزایی» می‌گویند. اما مگس‌های میوه جزو گروهی به حساب می‌آیند که دارای نر و ماده […]

مصرف NSAID‌ها در بیماران دیابتی و افزایش احتمال نارسایی قلبی

در بیماران مبتلا به دیابت مصرف NSAID‌ها (مانند ایبوپروفن، ناپروکسن، ایندومتاسین و…) حتی به صورت کوتاه مدت و در یک بازه زمانی یک ماهه ریسک بروز نارسایی قلبی را به طور قابل توجهی بالا می‌برد. بسیاری از پزشکان آن را نتیجه تاثیر این داروها روی عملکرد کلیه می‌دانند و لذا نارسایی قلبی به‌وجود آمده را […]

آیا یک جهش ژنتیکی ایجاد کننده‌ی کوتاه قامتی باعث کاهش سرعت پیری می‌شود؟

کوتاه‌قامتی (دوارفیسم) به دلایل مختلفی ایجاد می‌شود. اما یک نوع خاص آن که «سندرم لارون» نامیده می‌شود توجه پژوهشگران را به خود جلب کرده است. در حال حاضر فقط ۴۰۰ الی ۵۰۰ شخص کوتاه‌قامت مبتلا به این سندرم خاص در دنیا شناخته‌ شده‌اند و آنها دارای برخی ویژگی‌های خاص هستند: مشخص شده این افراد تا […]

افزایش احتمال ابتلا به سرطان پوست در بزرگسالی در صورت تجربه آفتاب‌سوختگی در کودکی

نتایج یک پژوهش کوهورت نشان داده که آفتاب‌سوختگی در کودکی با ابتلا به سرطان پوست در بزرگسالی مرتبط است. در این پژوهش مشخص شده که به ازای هر بار آفتاب‌سوختگیِ منجر به تاول (blistering sunburn) در سن قبل از ۱۵ سالگی، احتمال ابتلا به سرطان پوست از نوع ملانوما ۳.۲ درصد افزایش پیدا می‌کند. محققان […]

مطالب پربازدید

آیا تیرزپاتید (Tirzepatide) در درمان چاقی یک انقلاب ایجاد می‌کند؟

این روزها داروهای کاهش وزنی که با اثر روی گیرنده GLP1 عمل می‌کنند، طرفداران زیادی پیدا کرده‌اند و سماگلوتید (semaglutide) در خط مقدم آنها است. حالا یک داروی دیگر به نام تیرزپاتید (Tirzepatide) هم احتمالا به لیست داروهای لاغری اضافه خواهد شد و این یکی حتی از سماگلوتید هم بهتر عمل می‌کند. این دارو در […]

میزان مناسب و بهترین روش مصرف ویتامین D: روزانه؟ هفتگی یا ماهیانه؟

ویتامین D جزو ویتامین‌های مهمی است که کمبود آن در تمام دنیا شیوع بالایی دارد و پیش‌بینی می‌شود حدود یک میلیارد نفر در سراسر جهان به کمبود آن دچار هستند. در اینجا می‌خواهیم به این نکته بپردازیم که بهترین روش مصرف مکمل ویتامین دی چگونه است و مقدار مناسبش چقدر است؟ اما پیش از شروع […]

تایید داروی تیرزپاتید (Tirzepatide) برای کاهش وزن توسط سازمان غذا و داروی آمریکا

اواخر اردیبهشت از نتایج قابل توجه داروی تیرزپاتید (Tirzepatide) در کاهش وزن صحبت کردیم. حالا سرانجام استفاده از این دارو توسط سازمان غذا و داروی آمریکا برای دو گروه از افراد مورد تایید قرار گرفته است: ۱- افراد چاق (دارای BMI بالای ۳۰)
۲- افرادی که دارای اضافه وزن هستند (BMI بالای ۲۷) و یکی از […]

تیرزپاتید، ویگووی، ویکتوزا و… پاسخ به پرسش‌های رایج در مورد داروهای لاغری و کاهش وزن GLP1

قبلا در «آپدیت ام دی» در مورد داروهای لاغری و کاهش وزن زیاد صحبت کرده‌ایم. در میان آنها یک دسته دارویی خاص طی چند سال گذشته محبوبیت ویژه‌ای پیدا کرده‌اند. اینها جزو یک کلاس دارویی به نام «آگونیست گیرنده پپتید شبه گلوکاگون ۱» یا به طور خلاصه «آگونیست GLP1» هستند. جالب است بدانید اغلب این […]

با همکاری

پژوهشکده آینده پژوهی در سلامت
پژوهشکده آینده پژوهی در سلامت
معاونت آموزشی سازمان نظام پزشکی کل کشور
معاونت آموزشی سازمان نظام پزشکی کل کشور
اداره کل آموزش همگانی جمعیت هلال احمر
اداره کل آموزش همگانی جمعیت هلال احمر
X
آپدیت ام دی تازه‌های پزشکی از رفرنس‌های معتبر