آیا داروی مشهور ریزش مو خطر افسردگی و خودکشی را افزایش میدهد!؟

فیناستراید که با نامهای تجاری فیناید و فین پشیا هم در بازار ایران ارائه میشود، از دهه ۹۰ میلادی بهعنوان دارویی برای درمان بزرگی خوشخیم پروستات و همچنین ریزش موی هورمونی در مردان، تاییدیه سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) را دریافت کرده است.
اما حالا شواهد علمی جدیدی منتشر شده که زنگ خطر را برای مصرف این دارو به صدا درآوردهاند: فیناستراید با افزایش خطر افسردگی و حتی خودکشی مرتبط است!
مکانیسم اثر فیناستراید به این صورت است که جلوی تبدیل تستوسترون به دیهیدروتستوسترون (DHT) را میگیرد؛ هورمونی که نقش مهمی در ریزش موی مردانه دارد. اما این دارو، علاوه بر تأثیر روی مو، در مسیرهای دیگری هم دخالت میکند؛ از جمله مسیرهایی که در تنظیم خلقوخو نقش دارند.
از اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی، گزارشهایی دربارهی عوارض روانپزشکی این دارو منتشر شده بود. در واقع مطالعات نشان دادهاند که مصرفکنندگان فیناستراید در مقایسه با افراد دیگر، با احتمال بیشتری دچار اختلالات خلقی مثل اضطراب، افسردگی و افکار خودکشی میشوند.
با این حال، FDA نسبتاً با تاخیر به این موضوع واکنش نشان داد: «افسردگی» تازه در سال ۲۰۱۱ و «افکار خودکشی» هم در سال ۲۰۲۲ به فهرست عوارض جانبی فیناستراید اضافه شدند!
شرکت داروسازی «مِرک» (Merck) که از تولیدکنندگان اصلی این دارو است، مدعی است که رابطهی علت و معلولی بین مصرف فیناستراید و افکار خودکشی وجود ندارد. اما مطالعات تازه چیز دیگری میگویند.
در یک مطالعه مروری نظاممند جدید که نتایج آن اخیراً منتشر شده، دادههای حاصل از ۸ مطالعهی انجامشده بین سالهای ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۳ بررسی شدهاند. نتایج این تحلیل نشان دادهاند که مصرف فیناستراید با افزایش قابل توجه خطر افسردگی و افکار خودکشی همراه است.
پژوهشگران در این مطالعه تاکید کردهاند که گاهی اوقات منافع اقتصادی شرکتهای داروسازی باعث نادیده گرفتن برخی از عوارض جانبی مهم داروها میشود؛ اتفاقی که بهنظر میرسد در مورد فیناستراید هم رخ داده باشد.
با توجه به اینکه مصرف فیناستراید بهویژه در زمینهی ریزش مو بیشتر جنبهی زیبایی دارد تا درمانی، این یافتهها اهمیت دوچندان پیدا میکنند. بههمین خاطر لازم است در پژوهشهای آینده، ارزیابی دقیقتری در مورد ضرورت تجویز این دارو انجام شود.
https://www.sciencealert.com/decades-of-studies-link-suicide-risk-with-common-hair-loss-treatment