۱۴ مهر ۱۴۰۳ دکتر علی‌اصغر هنرمند

عامل خطری که در چکاپ‌های روتین بررسی نمی‌شود

برخی افراد تصور می‌کنند با یک آزمایش خون می‌توان یک چکاپ کامل انجام داد و همه ابعاد سلامتی را بررسی کرد! در حالی که در آن فقط کسری از سلامت قابل بررسی است.

یکی از مهم‌ترین مواردی که در چکاپ‌های روتین پزشکی، کمتر مورد بررسی قرار می‌گیرد، وجود پلاک در رگ‌ها است که به آن تصلب شرایین (آترواسکلروزیس) می‌گویند.

رگ‌های ما با گذشت زمان و به دلایل مختلف از جمله مصرف برخی چربی‌ها، دیابت، فشار خون بالا، دخانیات و دلایل مختلف دیگر دچار سختی و گرفتگی می‌شوند و این یکی از مهم‌ترین دلایل مرگ به‌حساب می‌آید.

بسیاری از تست‌های فعلی عوامل «زمینه‌ساز» این مشکل را اندازه‌گیری می‌کنند: مثلا در آزمایش خون می‌بینیم که کلسترول بد (LDL) بالا است و یا فرد دچار پرفشاری خون است. اما معمولا وضعیت خود رگ‌ها به طور مستقیم بررسی نمی‌شود.

در حالی که پژوهش‌ها نشان داده مشاهده‌ی مستقیم خود رگ‌ها اهمیت بیشتری دارد و برخی متخصصین معتقدند باید با کمک سونوگرافی سه‌بعدی خود عروق را بررسی کرد.

محققان می‌گویند، افراد بعد از دیدن گرفتگی در رگ‌هایشان بسیار بیشتر تحت تاثیر قرار می‌گیرند و احتمال اصلاح سبک زندگی‌شان افزایش قابل توجهی پیدا می‌کند.

پژوهش جدیدی نشان داده که پایش پیشرفت گرفتگی عروق احتمالا می‌تواند به پیش‌بینی بروز مرگ زودهنگام (ناشی از سکته یا نارسایی قلبی) کمک کند و در این مورد موثرتر از پایش ریسک‌فاکتور‌ها (مانند بررسی وضعیت چربی خون) عمل می‌کند.

در حال حاضر امکان بررسی وضعیت عروق با کمک سی‌تی‌اسکن و سونوگرافی وجود دارد. اما اغلب خیلی دیر و برای افرادی انجام می‌شود که همین الان هم دارای درصد قابل توجهی از تصلب شرایین هستند.

پژوهشگران می‌گویند احتمالا در آینده نزدیک، تصویر برداری از عروق جزو چکاپ‌های روتین‌ حتی برای افراد در دهه چهارم و پنجم زندگی قرار خواهد گرفت و همین الان هم ضرورت انجام بیشتر آن احساس می‌شود.

https://www.webmd.com/heart-disease/news/20241004/hidden-killer-that-routine-check-ups-can-miss

مطالب مرتبط

دی ان ای خارج سلولی: منشا و اهمیت آن در تشخیص بیماری‌ها

دی ان ای خارج سلولی‌، به قطعات DNA گفته می‌شود که در گردش خون در حرکت‌اند. این قطعات معمولا کوچک‌ هستند و متوسط اندازه‌ی آن ها بسته به منشاشان دارد. برای مثال یکی از دلایل وجود آنها در خون می‌تواند سلول‌های مرده باشد که بررسی آنها اطلاعات مهمی درباره‌ی مرگ سلولی می‌دهد. غلظت دی ان […]

کمک مهم هوش مصنوعی در تشخیص زودهنگام احتمال سکته‌ی قلبی

یک طرح آزمایشی که از هوش مصنوعی استفاده می‌کند، در پنج بیمارستان انگلستان در حال اجرا است و مجریان آن می‌گویند در تشخیص احتمال بروز سکته‌ی قلبی یک انقلاب به حساب می‌آید. داستان از این قرار است که هر سال افراد زیادی به خاطر درد قفسه‌ی سینه به پزشک مراجعه می‌کنند و برای آنها سی‌تی‌اسکن […]

انتخاب راهکارهای جراحی برای مبتلایان آترواسکلروز: مرور سریع مبتنی بر شواهد

بیماری‌های عروقی آترواسکلروتیک عامل اصلی مرگ‌و‌میر در سراسر جهان به حساب می‌آیند. تنگی آترواسکلروتیک در شریان‌های کاروتید داخلی یا داخل جمجمه‌ای باعث ۱۵ درصد سکته‌های مغزی می‌شود. بیماری شریان‌های محیطی در ۲۰ درصد افراد بالای ۶۰ سال و تقریباً نیمی از افراد ۸۵ سال و بالاتر شیوع دارد. تنگی شریان کلیوی در ۵ درصد از […]

تاثیر دراز کشیدن در کمک به بیماران سکته‌ی مغزی از نوع LVO

یک پژوهش مهم نشان داده در یک نوع خاص سکته‌ی مغزی (نوعی که سکته آنها از نوع انسداد عروق اصلی است)، دراز کشیدن بیمار به صورت کاملا افقی باعث بهبود خون‌رسانی به مغز شده و در پیش‌آگهی بیمار تاثیر قابل توجهی دارد. در این پژوهش بیمارانی که دچار سکته مغزی از نوع large vessel occlusion […]

چرا «تمرین‌های قدرتی» و «عضله سازی» بهترین کاری است که می‌توانید برای سلامت‌تان انجام دهید؟

پادکست را می‌توانید در پلت‌فرم‌های زیر هم گوش کنید: ما برای مراقبت از سلامت‌مان ممکن است کارهای مختلفی انجام دهیم: مثلا رژیم غذایی سالمی داشته […]

جدول رژیم‌های غذایی پرطرفدار برای سلامت قلب و عروق

به‌نظر شما کدام رژیم غذایی نسبت به بقیه بهتر است؟ کاملا مشخص است که برای این پرسش، پاسخ روشنی وجود ندارد و عوامل متعددی در انتخاب یک روش خاص تغذیه موثر هستند. حالا انجمن قلب‌ و عروق آمریکا طی بیانیه‌ای رژیم‌های غذایی پرطرفدار را از زاویه سلامت قلب و عروق رتبه‌بندی کرده و به آنها […]

مطالب داغ

خواب بهتر با تحرک بیشتر: تاثیر فوق‌العاده‌ی یوگا، دویدن و پیاده‌روی بر درمان بی‌خوابی

در حال حاضر درمان شناختی‌ ـ رفتاری (CBT) و داروهای خواب‌آور، رایج‌ترین گزینه‌ها برای مدیریت اختلال بی‌خوابی محسوب می‌شوند. اما حالا یک متاآنالیز جدید نشان داده که برخی فعالیت‌های بدنی مثل یوگا، دویدن و پیاده‌روی هم می‌توانند به‌اندازه‌ یا حتی بیشتر از این روش‌های درمانی مؤثر باشند! در واقع بسیاری از افراد به دلیل دشواری […]

اهدای جایزه نوبل پزشکی ۲۰۲۴ به کاشفین MicroRNA: این مولکول کوچک چه می‌کند؟

روز گذشته اعلام شد که پروفسور ویکتور امبروس ۷۰ ساله و پروفسور گری راوکون ۷۲ ساله برندگان جایزه نوبل پزشکی ۲۰۲۴ شده‌اند. آنها در دهه ۸۰ میلادی، مولکول کوچکی به نام MicroRNA را کشف کردند که در عملکرد ژن‌ها نقش کلیدی دارد. در دوران کرونا نام mRNA بر سر زبان‌ها افتاد، اما این یکی با […]

کشف یک علت تازه برای ایجاد «آسیب ریه» در بیماری آسم

پژوهشگران می‌گویند عامل جدیدی پیدا کرده‌اند که علت بسیاری از عوارض مخرب بیماری آسم به‌حساب می‌آید. تحقیقات آنها نشان می دهد که در هنگام حمله آسم، سلول های پوشاننده راه‌های هوایی تحت فشار قرار گرفته و از بین می‌روند. بنابراین اگر به جای درمان آسیب، داروهایی بتوانند از این فرآیند تخریب سلول‌های پوششی جلوگیری کنند، […]

استفاده از تله‌مدیسین و دستگاه‌های CGM در مراقبت از بیماران مبتلا به دیابت (مرور سریع مبتنی بر شواهد)

تله‌مدیسین می‌تواند برای مدیریت دیابت مفید باشد. مشخص شده که نظارت از راه دور سطح گلوکز باعث بهبود سطح A1C در افرادی می‌شود که کنترل گلوکز ضعیفی دارند. هنگامی‌که نیاز به تزریق روزانه چندگانه انسولین است، استفاده از دستگاه‌های نظارت مداوم گلوکز (CGM) باعث بهبود کنترل قند خون و افزایش رضایت بیمار می‌شود. برنامه‌های پیشگیری […]

مطالب پربازدید

آیا تیرزپاتید (Tirzepatide) در درمان چاقی یک انقلاب ایجاد می‌کند؟

این روزها داروهای کاهش وزنی که با اثر روی گیرنده GLP1 عمل می‌کنند، طرفداران زیادی پیدا کرده‌اند و سماگلوتید (semaglutide) در خط مقدم آنها است. حالا یک داروی دیگر به نام تیرزپاتید (Tirzepatide) هم احتمالا به لیست داروهای لاغری اضافه خواهد شد و این یکی حتی از سماگلوتید هم بهتر عمل می‌کند. این دارو در […]

میزان مناسب و بهترین روش مصرف ویتامین D: روزانه؟ هفتگی یا ماهیانه؟

ویتامین D جزو ویتامین‌های مهمی است که کمبود آن در تمام دنیا شیوع بالایی دارد و پیش‌بینی می‌شود حدود یک میلیارد نفر در سراسر جهان به کمبود آن دچار هستند. در اینجا می‌خواهیم به این نکته بپردازیم که بهترین روش مصرف مکمل ویتامین دی چگونه است و مقدار مناسبش چقدر است؟ اما پیش از شروع […]

تایید داروی تیرزپاتید (Tirzepatide) برای کاهش وزن توسط سازمان غذا و داروی آمریکا

اواخر اردیبهشت از نتایج قابل توجه داروی تیرزپاتید (Tirzepatide) در کاهش وزن صحبت کردیم. حالا سرانجام استفاده از این دارو توسط سازمان غذا و داروی آمریکا برای دو گروه از افراد مورد تایید قرار گرفته است: ۱- افراد چاق (دارای BMI بالای ۳۰)
۲- افرادی که دارای اضافه وزن هستند (BMI بالای ۲۷) و یکی از […]

تیرزپاتید، ویگووی، ویکتوزا و… پاسخ به پرسش‌های رایج در مورد داروهای لاغری و کاهش وزن GLP1

قبلا در «آپدیت ام دی» در مورد داروهای لاغری و کاهش وزن زیاد صحبت کرده‌ایم. در میان آنها یک دسته دارویی خاص طی چند سال گذشته محبوبیت ویژه‌ای پیدا کرده‌اند. اینها جزو یک کلاس دارویی به نام «آگونیست گیرنده پپتید شبه گلوکاگون ۱» یا به طور خلاصه «آگونیست GLP1» هستند. جالب است بدانید اغلب این […]

با همکاری

پژوهشکده آینده پژوهی در سلامت
پژوهشکده آینده پژوهی در سلامت
معاونت آموزشی سازمان نظام پزشکی کل کشور
معاونت آموزشی سازمان نظام پزشکی کل کشور
اداره کل آموزش همگانی جمعیت هلال احمر
اداره کل آموزش همگانی جمعیت هلال احمر
X
آپدیت ام دی تازه‌های پزشکی از رفرنس‌های معتبر