۰۹ فروردین ۱۴۰۳ دکتر علی‌اصغر هنرمند

افزایش اندازه‌ی مغز انسان طی چند دهه‌ی گذشته

در برخی فیلم‌های تخیلی، موجودات فضایی با مغز‌هایی بزرگ به‌تصویر کشیده می‌شوند. اما شاید آینده خود ما انسان‌ها هم به همین شکل رقم بخورد!

نتیجه یک پژوهش تازه‌ نشان می‌دهد که مغز انسان طی چند دهه‌ی گذشته ۶.۶ درصد افزایش حجم داشته و حجم متوسط آن از ۱۲۳۴ میلی‌لیتر به ۱۳۲۱ میلی‌لیتر رسیده است.

جالب‌تر اینکه افزایش حجم در بخش‌های مختلف مغز یکسان نبوده: حجم ماده‌ی سفید مغز ۷.۷ درصد رشد داشته و حجم هیپوکامپ که در حافظه نقش دارد ۵.۷ درصد بیشتر شده است. مساحت سطح مخ (کورتکس) یا ماده خاکستری هم نزدیک به ۱۵ درصد افزایش پیدا کرده است.

این پژوهش با مقایسه اسکن مغزی متولدین ده‌های ۳۰ میلادی با ۷۰ میلادی یعنی یک اختلاف ۴۰ ساله انجام شده است.

پژوهشگران می‌گویند احتمالا مجموعه‌ای از عوامل مانند پیشرفت‌های پزشکی، ارتقای سلامت و توجه بیشتر به آموزش سبب رشد مغز انسان شده است.

ضمن اینکه افزایش سایز مغز، احتمالا شانس بروز زوال عقل (دمانس) را هم کاهش می‌دهد و بنابراین یک خبر خوب محسوب می‌شود.

https://www.medscape.com/viewarticle/human-brains-getting-bigger-good-news-dementia-risk-2024a10005s9

مطالب مرتبط

دستورالعمل انتخاب روش مناسب تصویربرداری در موقعیت‌های مختلف (بر اساس American Academy of Family Physicians)

استفاده از رادیوگرافی تشخیصی طی دو دهه گذشته دو برابر شده که نشان می‌دهد گاهی اوقات روش‌های تصویربرداری و رادیوگرافی بیش از حد یا اشتباه تجویز می‌شوند. در چند سال اخیر، انجمن‌هایی برای همکاری های چند رشته ای تاسیس شده اند که هدف آنها کاهش قرارگرفتن در معرض تابش اشعه با حذف رویه های غیر […]

چیپ نورالینک: آنچه می‌دانیم و آنچه نمی‌دانیم

چند روز پیش ایلان ماسک در توییتر اعلام کرد نخستین تست انسانی چیپ نورالینک آغاز شده و این خبر سروصدای زیاد ایجاد کرد. نورالینک یکی از شرکت‌های ایلان ماسک است که قصد دارد با تعبیه یک چیپ کوچک در مغز انسان ارتباط مستقیم میان کامپیوتر و مغز را فراهم کند. به طور کلی به این […]

آیا «مغز» عامل اصلی ایجاد چاقی است؟

اضافه وزن و چاقی یک موضوع پیچیده و چند عاملی است. اما نتایج پژوهش‌های متعدد طی چند سال گذشته انگشت اتهام را بیش از پیش به سوی مغز نشانه گرفته است. چون این مغز است که به ما می‌گوید چه زمانی گرسنه هستیم و چه زمانی سیر شده‌ایم. همچنین، مغز بر رفتار غذایی ما هم […]

شباهت فرایند تشکیل خاطرات هوش مصنوعی با مغز انسان و تلاش برای بهبود آن

به نظر شما «حافظه‌ی» هوش مصنوعی چگونه کار می‌کند؟ پاسخ اینجاست که فرایند یادگیری و تشکیل خاطرات هوش مصنوعی تا حد زیادی شبیه مغز انسان است! با این تفاوت که هوش مصنوعی فعلا برای عملکرد و تشکیل حافظه به منابع و انرژی زیادی نیاز دارد. در حالی که مغز انسان «فعلا» بسیار بهینه‌تر عمل می‌کند. […]

چرا «تمرین‌های قدرتی» و «عضله سازی» بهترین کاری است که می‌توانید برای سلامت‌تان انجام دهید؟

پادکست را می‌توانید در پلت‌فرم‌های زیر هم گوش کنید: ما برای مراقبت از سلامت‌مان ممکن است کارهای مختلفی انجام دهیم: مثلا رژیم غذایی سالمی داشته […]

آیا هوش مصنوعی جایگزین پزشکی و طبابت می‌شود؟

اگر از هوش مصنوعی‌های پرطرفدار فعلی (مثلا ChatGPT) بپرسید که آیا «آنها جایگزین پزشکی می‌شوند؟» به شما پاسخ می‌دهد: خیر! هوش مصنوعی به هیچ عنوان جایگزین پزشک نخواهد شد و فقط ابزاری است که به پزشکان در تشخیص و درمان بیماری‌ها «کمک» خواهد کرد. اما آیا باید این پاسخ را «باور» کنیم؟ به‌ویژه اینکه می‌دانیم […]

مطالب داغ

تاکید مجدد روی تاثیر ویتامین D در بیماری پسوریازیس

سال‌هاست که می‌دانیم وجود مقادیر کافی ویتامین D به کاهش علائم بیماری پسوریازیس کمک می‌کند و اکنون یک پژوهش دیگر هم دوباره آن را تایید کرده است. مشخص شده کاهش سطح این ویتامین در خون سبب افزایش شدت علائم پسوریازیس می‌شود و بنابراین مبتلایان باید به دریافت مقادیر کافی این ویتامین از طریق مواد غذایی […]

تاثیر «تائورین» روی ارتقای سلامت، حافظه و افزایش طول عمر

تائورین (Taurine) یک اسید آمینه‌ است که به طور طبیعی در گوشت قرمز و ماهی یافت می‌شود و البته به صورت مکمل هم به‌فروش می‌رسد. قبلا در مورد اثرات مفید این ماده روی سلامت و افزایش طول عمر تحقیقات متعددی انجام شده بود و اکنون یک پژوهش مهم دیگر روی آن تاکید کرده است. این […]

داستان شباهت‌های شگفت‌انگیز برادران دوقلوی جیم

این دو برابر دوقلو تنها سه هفته بعد از تولد از یکدیگر جدا شده و در دو خانواده مجزا بزرگ شده بودند. تا اینکه سرانجام در ۳۹ سالگی با یکدیگر آشنا شدند. اما چیزی که این داستان را بسیار شگفت‌انگیز می‌کند شباهت‌های عجیب زندگی این دو نفر است: هر دو خانواده اسم آنها را «جیم» […]

اشتباه زیاد فرمول BMI در محاسبه چاقی واقعی

وقتی صحبت از محاسبه چاقی و اضافه وزن می‌شود، اغلب ما پزشکان سراغ محاسبه BMI می‌رویم. البته همانطور که احتمالا می‌دانید، طی چند سال گذشته انتقادات مختلفی به BMI شده و حتی برخی متخصصان معتقدند باید کلا این فرمول را فراموش کرد! اکنون یک بررسی دیگر می‌گوید اگر اشخاص را با روش اسکن دگزا DEXA […]

مطالب پربازدید

آیا تیرزپاتید (Tirzepatide) در درمان چاقی یک انقلاب ایجاد می‌کند؟

این روزها داروهای کاهش وزنی که با اثر روی گیرنده GLP1 عمل می‌کنند، طرفداران زیادی پیدا کرده‌اند و سماگلوتید (semaglutide) در خط مقدم آنها است. حالا یک داروی دیگر به نام تیرزپاتید (Tirzepatide) هم احتمالا به لیست داروهای لاغری اضافه خواهد شد و این یکی حتی از سماگلوتید هم بهتر عمل می‌کند. این دارو در […]

تایید داروی تیرزپاتید (Tirzepatide) برای کاهش وزن توسط سازمان غذا و داروی آمریکا

اواخر اردیبهشت از نتایج قابل توجه داروی تیرزپاتید (Tirzepatide) در کاهش وزن صحبت کردیم. حالا سرانجام استفاده از این دارو توسط سازمان غذا و داروی آمریکا برای دو گروه از افراد مورد تایید قرار گرفته است: ۱- افراد چاق (دارای BMI بالای ۳۰)
۲- افرادی که دارای اضافه وزن هستند (BMI بالای ۲۷) و یکی از […]

میزان مناسب و بهترین روش مصرف ویتامین D: روزانه؟ هفتگی یا ماهیانه؟

ویتامین D جزو ویتامین‌های مهمی است که کمبود آن در تمام دنیا شیوع بالایی دارد و پیش‌بینی می‌شود حدود یک میلیارد نفر در سراسر جهان به کمبود آن دچار هستند. در اینجا می‌خواهیم به این نکته بپردازیم که بهترین روش مصرف مکمل ویتامین دی چگونه است و مقدار مناسبش چقدر است؟ اما پیش از شروع […]

جدول «میزان پروتئین» مواد غذایی و عدم تطابق وزن خوراکی‌ها با حجم پروتئین

دو هفته قبل به موضوع مهم «میزان پروتئین مورد نیاز» و اشتباه‌های رایج در مورد آن پرداختیم. اما اکنون نوبت بخش دوم داستان است: اینکه در هر ماده غذایی چه میزان پروتئین وجود دارد و چرا اغلب افراد در این مورد دچار اشتباه می‌شوند؟ اکثر افراد تصور می‌کنند مثلا ۱۰۰ گرم سینه پخته مرغ دارای […]

با همکاری

پژوهشکده آینده پژوهی در سلامت
پژوهشکده آینده پژوهی در سلامت
معاونت آموزشی سازمان نظام پزشکی کل کشور
معاونت آموزشی سازمان نظام پزشکی کل کشور
اداره کل آموزش همگانی جمعیت هلال احمر
اداره کل آموزش همگانی جمعیت هلال احمر
X
آپدیت ام دی تازه‌های پزشکی از رفرنس‌های معتبر