چرا کاهش وزن دشوار است؟ آیا بافت چربی ما حافظه دارد!؟
افرادی که تجربه کاهش وزن داشتهاند، میدانند پایین نگه داشتن وزن کار آسانی نیست و در بسیاری موارد بخش مهمی از وزن کم شده، پس از چند ماه دوباره برمیگردد.
برای این موضوع تئوریهای مختلفی ذکر شده، اما هنوز علت دقیقش را نمیدانیم. حالا یک دلیل جالب برایش مطرح شده و آن داشتن نوعی حافظه در سلولهای چربی است!
پژوهشگران متوجه شدهاند چاقی سبب ایجاد تغییراتی در نحوهی بیان ژنها در سلولهای چربی میشود که عملکرد آنها را تغییر میدهد.
معلوم شده در افراد چاق، برخی ژنهای سلولهای چربی در مقایسه با گروه کنترل، فعالیت بیشتری دارند و برخی ژنهای دیگر هم فعالیتشان کمتر میشود.
جالب اینجا است که حتی بعد از انجام جراحی کاهش وزن در این افراد، فعالیت ژنها عوض نشد و با وجود کاهش وزن قابل توجه، سلولهای چربی به خاطر داشتند که قبلا در یک بدن چاق بودهاند!
این تغییرات ژنتیکی سبب میشد که سلولهای چربی نسبت به گروهی که هیچوقت تجربه چاقی نداشتهاند، قند و چربی «بیشتری» ذخیره کنند. انگار که بهخاطر میآورند قبلا چه میزان چربی در خودشان داشتهاند و بهشدت تلاش میکنند تا به وضعیت قبل برگردند.
پژوهشگر ارشد این مطالعه میگوید یافتهی آنها از نظر تکاملی هم منطقی بهنظر میرسد: در گذشته انسانها دائما در معرض قحطی و کمبود غذا بودهاند و اینگونه تکامل یافتهاند که تا حد ممکن از وزنشان دفاع کنند و جلوی کاهشش را بگیرند.
البته هنوز نادانستههای ما در این مورد زیاد است. فعلا فهمیدهایم که چاقی سبب ایجاد تغییر در ابراز ژنها میشود، اما کشف آن لزوما به معنی رابطهی علیت در این مورد نیست. ضمنا هنوز نمیدانیم که این حافظهی سلولی تا چه مدت ادامه پیدا میکند و در این مورد به پژوهشهای بیشتری نیاز است.
محققان این مطالعه میگویند بررسی آنها نشان داده رژیمهای غذایی کوتاهمدت در افراد چاق، مشکل را حل نمیکند و برای کاهش وزن باید برای مدت بسیار طولانیتری برنامهریزی کنید.
نتیجهی پژوهش تازه روز گذشته در ژورنال Nature منتشر شده است.