ارزیابی و درمان هموپتزی: مرور سریع مبتنی بر شواهد
به بالا آوردن خون از دستگاه تنفسی تحتانی هموپتیزی گفته میشود که معمولاً منشأ شریانی دارد. شایعترین علل آن عفونت حاد تنفسی، سرطان، برونشکتازی و بیماری انسدادی مزمن ریه است و در ۲۰ تا ۵۰ درصد موارد هیچ علتی شناسایی نمیشود. هموپتیزی را باید از هموپتیزی کاذب، که از نازوفارنکس یا دستگاه گوارش منشأ میگیرد، افتراق داد.
ارزیابی اولیه شامل تعیین شدت خونریزی و وضعیت پایداری بیمار است و ممکن است نیاز به برونکوسکوپی باشد. بیشاز ۹۰ درصد موارد هموپتیزی خفیف است که پیشآگهی خوبی دارد، ولی اگر هموپتیزی گسترده باشد میزان مرگومیر بالایی دارد.
شرح حال و معاینه فیزیکی برای رسیدن به تشخیص کمککننده هستند اما اغلب نیاز به انجام آزمایشات تشخیصی است. در گام اول انجام رادیوگرافی قفسه سینه مفید است. اما برای تعیین محل و علت خونریزی حساسیت کمی دارد. سیتی یا سیتی آنژیوگرافی قفسه سینه روشهای انتخابی برای تعیین علت خونریزی هستند. با اینحال، برونکوسکوپی نیز ممکن است مورد نیاز باشد.
علاوه بر درمان حمایتی، باید علت زمینهای نیز درمان شود. زیرا عدم درمان علت زمینهای اغلب سبب عود میشود. اگر در سیتی آنژیوگرافی منشأ خونریزی مشخص شود، برای درمان هموپتیزی حجیم از آمبولیزاسیون شریان برونشی استفاده میشود. در بیمارانی که درمان دارویی و آمبولیزاسیون مؤثر نباشد، نیاز به جراحی خواهد بود.
توصیههای کلیدی در طبابت بالینی
– در ارزیابی اولیه بیماران مبتلا به هموپتیزی باید رادیوگرافی قفسه سینه انجام شود.
– اگر در رادیوگرافی قفسه سینه علت هموپتیزی مشخص نشود، باید سیتی یا سیتی آنژیوگرافی قفسه سینه انجام شود.
– در بیماران مبتلا به هموپتیزی حجیم و در بیماران مبتلا به هموپتیزی غیر حجیم که شریان خونریزیدهنده در سیتی آنژیوگرافی مشخص شده است، انجام آمبولیزاسیون شریان برونش درمان انتخابی است.