۱۸ آذر ۱۴۰۲ دکتر علی‌اصغر هنرمند

تایید نخستین ژن درمانی برای بیماران کم خونی داسی شکل

ساعاتی قبل، سازمان غذا و داروی آمریکا نخستین ژن درمانی مبتنی بر فناوری کریسپر برای بیماران مبتلا به کم خونی داسی شکل (Sickle Cell) را مورد تایید قرار داد.

این نخستین بار است که یک درمان با فناوری «کریسپر» در کشور آمریکا مورد تایید FDA قرار گرفته است و از این نظر یک رخداد تاریخی به حساب می‌آید.

کریسپر فناوری برش و چسباندن ژن‌ها در DNA است. در بیماران مبتلا به کم خونی داسی شکل به خاطر یک نقص ژنتیکی، گلبول‌های قرمز طبیعی تولید نمی‌شود. حالا در درمان جدید، ژن‌های سلول‌های بنیادی تولید کننده‌ی گلبول قرمز با فناوری کریسپر با ژن‌های صحیح جایگزین می‌شوند.

نکته اینجاست که در این روش فقط به یک بار درمان نیاز است و بیمار برای همیشه از مشکل رهایی پیدا می‌کند. این در حالی است که مبتلایان کم خونی داسی شکل معمولا تمام عمر از عوارض بیماری رنج می‌برند و در موارد شدید منجر به مرگ می‌شود.

فرایند درمان به این شکل است که ابتدا سلول‌های بنیادی از مغز استخوان بیمار گرفته می‌شود. سپس ژن‌های این سلول‌ها در آزمایشگاه اصلاح شده و در مرحله بعد بیمار تحت عمل پیوند مغز استخوان قرار می‌گیرد.

در حال حاضر دو روش ژن درمانی به نام‌های Casgevy و Lyfgenia مورد تایید قرار گرفته‌اند که اینها توسط دو شرکت داروسازی متفاوت ارائه شده‌اند.

متاسفانه فعلا قیمت این روش‌های درمانی بسیار بالا است و به ازای هر بیمار حدود ۲ میلیون دلار خواهد بود.

https://www.popsci.com/health/fda-crispr-sickle-cell-disease/

مطالب مرتبط

هفت پیشرفت مهم پزشکی و سلامت در سال ۲۰۲۳

پایان سال ۲۰۲۳ نزدیک است و امسال در حوزه پزشکی و سلامت شاهد پیشرفت‌های قابل توجهی بودیم که بد نیست در آخرین روزهای آن، نگاهی به مهم‌ترین‌شان بیندازیم: ۱- آغاز ژن درمانی بیماری‌ها با تکنیک کریسپر همین چند هفته قبل بود که نخستین «ژن درمانی برای بیماران کم خونی داسی» شکل مورد تایید قرار گرفت […]

چرا «تمرین‌های قدرتی» و «عضله سازی» بهترین کاری است که می‌توانید برای سلامت‌تان انجام دهید؟

پادکست را می‌توانید در پلت‌فرم‌های زیر هم گوش کنید: ما برای مراقبت از سلامت‌مان ممکن است کارهای مختلفی انجام دهیم: مثلا رژیم غذایی سالمی داشته […]

آشنایی با مهم‌ترین راهکارهای پیشگیری از سرطان

پادکست را می‌توانید در پلت‌فرم‌های زیر هم گوش کنید: سالانه بیش از ۱۸ میلیون مورد جدید سرطان در دنیا رخ می‌دهد که سهم کشور ایران […]

چرا فناوری mRNA آینده سلامت را متحول خواهد کرد؟

هفته گذشته شاهد اعطای نوبل پزشکی سال ۲۰۲۳ به دو پژوهشگر مخترع واکسن mRNA بودیم. در دوران کرونا نام این فناوری بر سر زبان‌ افتاد و ساخت سریع‌شان سبب نجات جان افراد زیادی شد. اما این فناوری فقط به واکسن کووید محدود نیست و داستان بسیار بزرگ‌تر است. چون سبب می‌شود دنیای جدیدی به رویمان […]

تایید نخستین ژن درمانی برای دیستروفی دوشن در کودکان ۴ و ۵ ساله

چند هفته پیش در آپدیت ام دی از این احتمال صحبت کردیم که نخستین ژن درمانی برای مبتلایان دیستروفی عضلانی دوشن مورد تایید سازمان غذا و داروی آمریکا قرار بگیرد و این اتفاق بالاخره ساعاتی قبل رخ داد و این درمان برای کودکان ۴ و ۵ ساله تایید شد. البته این تاییدیه به صورت محدود […]

آیا هوش مصنوعی جایگزین پزشکی و طبابت می‌شود؟

اگر از هوش مصنوعی‌های پرطرفدار فعلی (مثلا ChatGPT) بپرسید که آیا «آنها جایگزین پزشکی می‌شوند؟» به شما پاسخ می‌دهد: خیر! هوش مصنوعی به هیچ عنوان جایگزین پزشک نخواهد شد و فقط ابزاری است که به پزشکان در تشخیص و درمان بیماری‌ها «کمک» خواهد کرد. اما آیا باید این پاسخ را «باور» کنیم؟ به‌ویژه اینکه می‌دانیم […]

مطالب داغ

درد کمتر هنگام تزریق بی‌حسی با استفاده از بیکربنات سدیم

ترکیب لیدوکائین و اپی نفرین یکی از رایج‌ترین بی‌حس‌کننده‌های موضعی است که برای عمل‌های سرپایی در مطب استفاده می‌شود. تصور می شود که ماهیت اسیدی لیدوکائین مسئول احساس سوزش در هنگام تزریق است. NaHCO3 (بیکربنات سدیم) به عنوان یک عامل بافر برای به حداقل رساندن اسیدیته و کاهش درد در هنگام تزریق استفاده می‌شود. بی‌حسی […]

چرا برخی افراد واقعا به خواب کمتری نسبت به دیگران نیاز دارند؟ 

داشتن خواب کافی و با کیفیت یکی از مهم‌ترین عوامل سلامت و بهره‌وری است. ولی برخی افراد به کم خوابیدن افتخار می‌کنند! اینها کم‌خوابی را نشانه‌ای از بهره‌وری و قدرت تلقی می‌کنند و «ادعای» کم خوابیدن دارند، در حالی که چنین الگویی در افراد عادی به‌ندرت پایدار می‌ماند. اما در این میان یک گروه دیگر […]

چگونه رابطه‌ی جنسی پشه‌ها را متوقف کنیم؟ با ناشنوا کردن‌شان!

همانطور که می‌دانید، یک حشره‌ی خاص به نام «پشه آئدس» عامل انتقال تب دِنگی، زیکا و تب زرد است. حالا پژوهشگران یک روش تازه برای جلوگیری از تکثیر این پشه پیدا کرده‌اند: ناشنوا کردن حشره‌ی نر! محققان با بررسی دقیق متوجه شده‌اند که جفت‌گیری این حشرات هنگام پرواز رخ می‌دهد و پشه‌ی نر با شنیدن […]

ابتلای ۱۳ درصد شرکت‌کنندگان کنفرانس علمی CDC به کووید۱۹

مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌های آمریکا (CDC)، ماه گذشته یک کنفرانس علمی سه ‌روزه با حضور ۱۸۰۰ شرکت کننده برگزار کرده. اما در روز نخست چند نفر از شرکت‌کنندگان به مسئولین برگزاری اعلام کرده‌اند که تست کرونای آنها مثبت شده است. به همین خاطر در کنفرانس به شرکت‌کنندگان اعلام شده احتمال انتقال بیماری وجود دارد […]

مطالب پربازدید

آیا تیرزپاتید (Tirzepatide) در درمان چاقی یک انقلاب ایجاد می‌کند؟

این روزها داروهای کاهش وزنی که با اثر روی گیرنده GLP1 عمل می‌کنند، طرفداران زیادی پیدا کرده‌اند و سماگلوتید (semaglutide) در خط مقدم آنها است. حالا یک داروی دیگر به نام تیرزپاتید (Tirzepatide) هم احتمالا به لیست داروهای لاغری اضافه خواهد شد و این یکی حتی از سماگلوتید هم بهتر عمل می‌کند. این دارو در […]

میزان مناسب و بهترین روش مصرف ویتامین D: روزانه؟ هفتگی یا ماهیانه؟

ویتامین D جزو ویتامین‌های مهمی است که کمبود آن در تمام دنیا شیوع بالایی دارد و پیش‌بینی می‌شود حدود یک میلیارد نفر در سراسر جهان به کمبود آن دچار هستند. در اینجا می‌خواهیم به این نکته بپردازیم که بهترین روش مصرف مکمل ویتامین دی چگونه است و مقدار مناسبش چقدر است؟ اما پیش از شروع […]

تایید داروی تیرزپاتید (Tirzepatide) برای کاهش وزن توسط سازمان غذا و داروی آمریکا

اواخر اردیبهشت از نتایج قابل توجه داروی تیرزپاتید (Tirzepatide) در کاهش وزن صحبت کردیم. حالا سرانجام استفاده از این دارو توسط سازمان غذا و داروی آمریکا برای دو گروه از افراد مورد تایید قرار گرفته است: ۱- افراد چاق (دارای BMI بالای ۳۰)
۲- افرادی که دارای اضافه وزن هستند (BMI بالای ۲۷) و یکی از […]

تیرزپاتید، ویگووی، ویکتوزا و… پاسخ به پرسش‌های رایج در مورد داروهای لاغری و کاهش وزن GLP1

قبلا در «آپدیت ام دی» در مورد داروهای لاغری و کاهش وزن زیاد صحبت کرده‌ایم. در میان آنها یک دسته دارویی خاص طی چند سال گذشته محبوبیت ویژه‌ای پیدا کرده‌اند. اینها جزو یک کلاس دارویی به نام «آگونیست گیرنده پپتید شبه گلوکاگون ۱» یا به طور خلاصه «آگونیست GLP1» هستند. جالب است بدانید اغلب این […]

با همکاری

پژوهشکده آینده پژوهی در سلامت
پژوهشکده آینده پژوهی در سلامت
معاونت آموزشی سازمان نظام پزشکی کل کشور
معاونت آموزشی سازمان نظام پزشکی کل کشور
اداره کل آموزش همگانی جمعیت هلال احمر
اداره کل آموزش همگانی جمعیت هلال احمر
X
آپدیت ام دی تازه‌های پزشکی از رفرنس‌های معتبر