دیابت همزمان با بلوغ: مرور سریع مبتنی بر شواهد
دیابت همزمان با بلوغ (Maturity-onset diabetes of the young) در جوانان یک نوع دیابت شیرین غیروابسته به انسولین است که معمولاً در سنین جوانی تشخیص داده می‌شود. این دیابت اغلب یک بیماری اتوزومال غالب است و بر اساس جهش ژنتیکی ایجادکننده به زیرگروه‌های 1 تا 14 تقسیم می‌شود. 95 درصد موارد را زیرگروه‌های 1 تا 3 تشکیل می‌دهند.
دیابت همزمان با بلوغ جوانان (که به صورت مخفف MODY هم نامیده می‌شود) اغلب به اشتباه، دیابت نوع 1 یا 2 تشخیص داده می‌شود و باید در بیمارانی به آن مشکوک شد که چاق نیستند و دیابت در سنین پایین (کم‌تراز 30 سال) تشخیص داده شده و سابقه خانوادگی قوی دیابت دارند. برخلاف دیابت نوع 1، در بیماران مبتلا به دیابت همزمان با بلوغ، عملکرد سلول‌های بتا پانکراس سه تا پنج سال پس‌از تشخیص حفظ شده است. به‌طوری که با سطح گلوکز سرم بیش‌از 144 میلی‌گرم در دسی‌لیتر، C-Peptide در سرم قابل اندازه‌گیری است و شواهد آزمایشگاهی خودایمنی سلول‌های بتا لوزالمعده مشهود نیست. بیماران مبتلا به دیابت همزمان با بلوغ نوع 1 و 3 مشابه بیماران مبتلا به دیابت نوع 1 و 2 دارای هیپرگلیسمی پیشرونده و افزایش عوارض عروقی هستند.
اصلاح سبک زندگی از جمله رژیم غذایی کم کربوهیدرات باید اولین اقدام درمانی در دیابت با شروع بلوغ جوانان نوع 1 و 3 باشد. درمان دارویی ترجیحی مبتنی بر استدلال پاتوفیزیولوژیک داروهای سولفونیل اوره‌ها هستند ولی شواهد بالینی کافی برای آن وجود ندارد. بیماران مبتلا به نوع 2 دارای هیپرگلیسمی ناشتا خفیف با خطر کم عوارض مرتبط با دیابت هستند و به‌طور کلی (مگر در دوران بارداری) نیازی به درمان ندارند. بیماران باردار مبتلا به دیابت با شروع بلوغ جوانان ممکن است به انسولین درمانی و مانیتور جنین از نظر ماکروزومی نیاز داشته باشند.
توصیه‌های کلیدی در طبابت بالینی
– دیابت همزمان با بلوغ را باید در بیمارانی در نظر گرفت که چاق نیستند و دیابت در سنین پایین (کم‌تراز 30سال) تشخیص داده شده است، عملکرد سلول‌های بتاپانکراس حفظ شده، خودایمنی سلول‌های بتاپانکراس ندارند و سابقه خانوادگی قوی دیابت دارند.
– داروهای سولفونیل اوره، درمان دارویی ترجیحی برای هیپرگلیسمی در دیابت با شروع بلوغ جوانان نوع 1 و 3 هستند.
– درمان دارویی هیپرگلیسمی برای دیابت با شروع بلوغ جوانان نوع 2 لازم نیست زیرا خطر عوارض عروقی کم است و بیماران بدون علامت هستند.
آن‌چه باید درباره دیابت همزمان با بلوغ جوانان بدانید (آموزش همگانی بیماران)
دیابت با شروع بلوغ در جوانان یک نوع دیابت غیر معمول است که افراد در نوجوانی یا جوانی به آن مبتلا می‌شوند و زمینه ارثی و خانوادگی دارد.
علائم چیست؟
ممکن است در ابتدا هیچ علامتی نداشته باشید، یا پزشک در آزمایش‌های معمول خون متوجه سطوح بالاتر از حد طبیعی قند خون شود. همزمان با افزایش سطح قند خون، ممکن است موارد زیر نیز دیده شود:
– احساس تشنگی شدید
– ادرار بیش‌از حد معمول
– کاهش وزن
– مشکل بینایی
– عفونت‌های قارچی عودکننده
چگونه تشخیص داده می شود؟
دیابت با شروع بلوغ در جوانان با آزمایش خون خاصی تشخیص داده می‌شود که جهش ژنی را تعیین می‌کند. انجام آزمایش ممکن است سخت باشد و معمولا تحت پوشش بیمه نیست.
اگر قبل‌از 30 سالگی مبتلا به دیابت شده‌اید موارد زیر را در نظر بگیرید، و از پزشک خود درباره دیابت با شروع بلوغ در جوانان سؤال کنید:
– شما چاق نیستید.
– آزمایش خون شما علائم دیابت نوع 1 (مانند آنتی‌بادی‌های خاص) را نشان نمی‌دهد.
– شما چندین عضو خانواده دارید که در سنین پایین دیابت داشتند و چاق نبودند.
چگونه درمان می‌شود؟
گاهی‌اوقات تنها راه درمان، فعالیت بدنی کافی و خوردن یک رژیم غذایی کم کربوهیدرات است. در صورت نیاز به دارو، دوز کمی از سولفونیل اوره (قرصی که دیابت را درمان می‌کند) برای پایین نگه داشتن سطح قند خون کافی است. به‌ندرت، بیماران ممکن است نیاز به استفاده از انسولین داشته باشند.
چه انتظاری می‌توانم داشته باشم؟
برخی از بیماران مبتلا به این نوع دیابت، مشکلاتی مشابه بیماران مبتلا به دیابت نوع 1 یا 2 دارند، مانند:
– حمله قلبی
– سکته مغزی
– مشکلات چشمی
– مشکلات کلیوی
– مشکلات پا، مانند درد عصبی و زخم
اما برخی دیگر این مشکلات را ندارند. چرا که عوارض دیابت بستگی به میزان کنترل قند خون در طول زمان دارد.
)
