۱۴ مهر ۱۴۰۳ دکتر علی‌اصغر هنرمند

عامل خطری که در چکاپ‌های روتین بررسی نمی‌شود

برخی افراد تصور می‌کنند با یک آزمایش خون می‌توان یک چکاپ کامل انجام داد و همه ابعاد سلامتی را بررسی کرد! در حالی که در آن فقط کسری از سلامت قابل بررسی است.

یکی از مهم‌ترین مواردی که در چکاپ‌های روتین پزشکی، کمتر مورد بررسی قرار می‌گیرد، وجود پلاک در رگ‌ها است که به آن تصلب شرایین (آترواسکلروزیس) می‌گویند.

رگ‌های ما با گذشت زمان و به دلایل مختلف از جمله مصرف برخی چربی‌ها، دیابت، فشار خون بالا، دخانیات و دلایل مختلف دیگر دچار سختی و گرفتگی می‌شوند و این یکی از مهم‌ترین دلایل مرگ به‌حساب می‌آید.

بسیاری از تست‌های فعلی عوامل «زمینه‌ساز» این مشکل را اندازه‌گیری می‌کنند: مثلا در آزمایش خون می‌بینیم که کلسترول بد (LDL) بالا است و یا فرد دچار پرفشاری خون است. اما معمولا وضعیت خود رگ‌ها به طور مستقیم بررسی نمی‌شود.

در حالی که پژوهش‌ها نشان داده مشاهده‌ی مستقیم خود رگ‌ها اهمیت بیشتری دارد و برخی متخصصین معتقدند باید با کمک سونوگرافی سه‌بعدی خود عروق را بررسی کرد.

محققان می‌گویند، افراد بعد از دیدن گرفتگی در رگ‌هایشان بسیار بیشتر تحت تاثیر قرار می‌گیرند و احتمال اصلاح سبک زندگی‌شان افزایش قابل توجهی پیدا می‌کند.

پژوهش جدیدی نشان داده که پایش پیشرفت گرفتگی عروق احتمالا می‌تواند به پیش‌بینی بروز مرگ زودهنگام (ناشی از سکته یا نارسایی قلبی) کمک کند و در این مورد موثرتر از پایش ریسک‌فاکتور‌ها (مانند بررسی وضعیت چربی خون) عمل می‌کند.

در حال حاضر امکان بررسی وضعیت عروق با کمک سی‌تی‌اسکن و سونوگرافی وجود دارد. اما اغلب خیلی دیر و برای افرادی انجام می‌شود که همین الان هم دارای درصد قابل توجهی از تصلب شرایین هستند.

پژوهشگران می‌گویند احتمالا در آینده نزدیک، تصویر برداری از عروق جزو چکاپ‌های روتین‌ حتی برای افراد در دهه چهارم و پنجم زندگی قرار خواهد گرفت و همین الان هم ضرورت انجام بیشتر آن احساس می‌شود.

https://www.webmd.com/heart-disease/news/20241004/hidden-killer-that-routine-check-ups-can-miss

مطالب مرتبط

دی ان ای خارج سلولی: منشا و اهمیت آن در تشخیص بیماری‌ها

دی ان ای خارج سلولی‌، به قطعات DNA گفته می‌شود که در گردش خون در حرکت‌اند. این قطعات معمولا کوچک‌ هستند و متوسط اندازه‌ی آن ها بسته به منشاشان دارد. برای مثال یکی از دلایل وجود آنها در خون می‌تواند سلول‌های مرده باشد که بررسی آنها اطلاعات مهمی درباره‌ی مرگ سلولی می‌دهد. غلظت دی ان […]

کمک مهم هوش مصنوعی در تشخیص زودهنگام احتمال سکته‌ی قلبی

یک طرح آزمایشی که از هوش مصنوعی استفاده می‌کند، در پنج بیمارستان انگلستان در حال اجرا است و مجریان آن می‌گویند در تشخیص احتمال بروز سکته‌ی قلبی یک انقلاب به حساب می‌آید. داستان از این قرار است که هر سال افراد زیادی به خاطر درد قفسه‌ی سینه به پزشک مراجعه می‌کنند و برای آنها سی‌تی‌اسکن […]

انتخاب راهکارهای جراحی برای مبتلایان آترواسکلروز: مرور سریع مبتنی بر شواهد

بیماری‌های عروقی آترواسکلروتیک عامل اصلی مرگ‌و‌میر در سراسر جهان به حساب می‌آیند. تنگی آترواسکلروتیک در شریان‌های کاروتید داخلی یا داخل جمجمه‌ای باعث ۱۵ درصد سکته‌های مغزی می‌شود. بیماری شریان‌های محیطی در ۲۰ درصد افراد بالای ۶۰ سال و تقریباً نیمی از افراد ۸۵ سال و بالاتر شیوع دارد. تنگی شریان کلیوی در ۵ درصد از […]

تاثیر دراز کشیدن در کمک به بیماران سکته‌ی مغزی از نوع LVO

یک پژوهش مهم نشان داده در یک نوع خاص سکته‌ی مغزی (نوعی که سکته آنها از نوع انسداد عروق اصلی است)، دراز کشیدن بیمار به صورت کاملا افقی باعث بهبود خون‌رسانی به مغز شده و در پیش‌آگهی بیمار تاثیر قابل توجهی دارد. در این پژوهش بیمارانی که دچار سکته مغزی از نوع large vessel occlusion […]

چرا «تمرین‌های قدرتی» و «عضله سازی» بهترین کاری است که می‌توانید برای سلامت‌تان انجام دهید؟

پادکست را می‌توانید در پلت‌فرم‌های زیر هم گوش کنید: ما برای مراقبت از سلامت‌مان ممکن است کارهای مختلفی انجام دهیم: مثلا رژیم غذایی سالمی داشته […]

جدول رژیم‌های غذایی پرطرفدار برای سلامت قلب و عروق

به‌نظر شما کدام رژیم غذایی نسبت به بقیه بهتر است؟ کاملا مشخص است که برای این پرسش، پاسخ روشنی وجود ندارد و عوامل متعددی در انتخاب یک روش خاص تغذیه موثر هستند. حالا انجمن قلب‌ و عروق آمریکا طی بیانیه‌ای رژیم‌های غذایی پرطرفدار را از زاویه سلامت قلب و عروق رتبه‌بندی کرده و به آنها […]

مطالب داغ

جایگزینی ۵۰ درصد ژن‌های مخمر با دی‌اِن‌اِی ساخته شده در آزمایشگاه

این تصویر یک سلول مخمر در حال تکثیر است. مخمر را که می‌شناسید؟ همان دوست عزیزی که در نانوایی و البته بسیاری چیزهای دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد. حالا زیست‌شناسان توانسته‌اند ۵۰ درصد DNA مخمر را با یک دی ان ای دیگر جایگزین کنند! به این معنی که نیمی از ژن مخمر جدید در آزمایشگاه […]

یک ویژگی جدید برای کاهش احساس تهوع هنگام استفاده از آیفون داخل خودرو!

برخی افراد وقتی داخل اتومبیل از موبایل استفاده می‌کنند دچار حالت تهوع می‌شوند که به آن ماشین‌گرفتگی یا motion sickness می‌گویند. حالا شرکت اپل در نسخه‌ی جدید سیستم عامل آی او اس (ورژن ۱۸) که چند ماه دیگر ارائه می‌شود، یک ویژگی جدید اضافه کرده که مدعی است با فعال کردنش احساس تهوع هنگام استفاده […]

اثر معکوس مصرف ماری‌ جوانا و تنباکو روی کاهش درد

استفاده از ماری‌جوانا برای کنترل دردهای مزمن در برخی کشورها و به‌ویژه آمریکا افزایش قابل توجهی پیدا کرده و بسیاری از مصرف‌کنندگان، همراه با آن از تنباکو (مثلا سیگار) هم استفاده می‌کنند. حالا نتیجه‌ی یک پژوهش بزرگ نشان داده که مصرف همزمان ماری‌جوانا و تنباکو احتمال افزایش شدت درد را بیش از دو برابر می‌کند! […]

تاثیر داشتن فرزند روی سلامت مغز والدین!؟

در گذشته این جمله را زیاد می‌شنیدیم که «بچه‌دار شویم تا در دوران پیری عصای دست‌مان شود!». حالا به‌نظر می‌رسد که خود صِرف بچه‌دار شدن برای دوران پیری مفید است، اما از زاویه‌ی دیگری که فکرش را نمی‌کردیم: یک پژوهش تازه نشان داده که داشتن فرزند سبب می‌شود که در دوران میانسالی و سالمندی مغز […]

مطالب پربازدید

آیا تیرزپاتید (Tirzepatide) در درمان چاقی یک انقلاب ایجاد می‌کند؟

این روزها داروهای کاهش وزنی که با اثر روی گیرنده GLP1 عمل می‌کنند، طرفداران زیادی پیدا کرده‌اند و سماگلوتید (semaglutide) در خط مقدم آنها است. حالا یک داروی دیگر به نام تیرزپاتید (Tirzepatide) هم احتمالا به لیست داروهای لاغری اضافه خواهد شد و این یکی حتی از سماگلوتید هم بهتر عمل می‌کند. این دارو در […]

تایید داروی تیرزپاتید (Tirzepatide) برای کاهش وزن توسط سازمان غذا و داروی آمریکا

اواخر اردیبهشت از نتایج قابل توجه داروی تیرزپاتید (Tirzepatide) در کاهش وزن صحبت کردیم. حالا سرانجام استفاده از این دارو توسط سازمان غذا و داروی آمریکا برای دو گروه از افراد مورد تایید قرار گرفته است: ۱- افراد چاق (دارای BMI بالای ۳۰)
۲- افرادی که دارای اضافه وزن هستند (BMI بالای ۲۷) و یکی از […]

میزان مناسب و بهترین روش مصرف ویتامین D: روزانه؟ هفتگی یا ماهیانه؟

ویتامین D جزو ویتامین‌های مهمی است که کمبود آن در تمام دنیا شیوع بالایی دارد و پیش‌بینی می‌شود حدود یک میلیارد نفر در سراسر جهان به کمبود آن دچار هستند. در اینجا می‌خواهیم به این نکته بپردازیم که بهترین روش مصرف مکمل ویتامین دی چگونه است و مقدار مناسبش چقدر است؟ اما پیش از شروع […]

جدول «میزان پروتئین» مواد غذایی و عدم تطابق وزن خوراکی‌ها با حجم پروتئین

دو هفته قبل به موضوع مهم «میزان پروتئین مورد نیاز» و اشتباه‌های رایج در مورد آن پرداختیم. اما اکنون نوبت بخش دوم داستان است: اینکه در هر ماده غذایی چه میزان پروتئین وجود دارد و چرا اغلب افراد در این مورد دچار اشتباه می‌شوند؟ اکثر افراد تصور می‌کنند مثلا ۱۰۰ گرم سینه پخته مرغ دارای […]

با همکاری

پژوهشکده آینده پژوهی در سلامت
پژوهشکده آینده پژوهی در سلامت
لوگو انجمن پزشکان عمومی کرمان
انجمن پزشکان عمومی کرمان
معاونت آموزشی سازمان نظام پزشکی کل کشور
معاونت آموزشی سازمان نظام پزشکی کل کشور
اداره کل آموزش همگانی جمعیت هلال احمر
اداره کل آموزش همگانی جمعیت هلال احمر
لوگو انجمن پزشکان عمومی اردبیل
انجمن پزشکان عمومی اردبیل
X
آپدیت ام دی تازه‌های پزشکی از رفرنس‌های معتبر