۰۹ فروردین ۱۴۰۳ دکتر علی‌اصغر هنرمند

افزایش اندازه‌ی مغز انسان طی چند دهه‌ی گذشته

در برخی فیلم‌های تخیلی، موجودات فضایی با مغز‌هایی بزرگ به‌تصویر کشیده می‌شوند. اما شاید آینده خود ما انسان‌ها هم به همین شکل رقم بخورد!

نتیجه یک پژوهش تازه‌ نشان می‌دهد که مغز انسان طی چند دهه‌ی گذشته ۶.۶ درصد افزایش حجم داشته و حجم متوسط آن از ۱۲۳۴ میلی‌لیتر به ۱۳۲۱ میلی‌لیتر رسیده است.

جالب‌تر اینکه افزایش حجم در بخش‌های مختلف مغز یکسان نبوده: حجم ماده‌ی سفید مغز ۷.۷ درصد رشد داشته و حجم هیپوکامپ که در حافظه نقش دارد ۵.۷ درصد بیشتر شده است. مساحت سطح مخ (کورتکس) یا ماده خاکستری هم نزدیک به ۱۵ درصد افزایش پیدا کرده است.

این پژوهش با مقایسه اسکن مغزی متولدین ده‌های ۳۰ میلادی با ۷۰ میلادی یعنی یک اختلاف ۴۰ ساله انجام شده است.

پژوهشگران می‌گویند احتمالا مجموعه‌ای از عوامل مانند پیشرفت‌های پزشکی، ارتقای سلامت و توجه بیشتر به آموزش سبب رشد مغز انسان شده است.

ضمن اینکه افزایش سایز مغز، احتمالا شانس بروز زوال عقل (دمانس) را هم کاهش می‌دهد و بنابراین یک خبر خوب محسوب می‌شود.

https://www.medscape.com/viewarticle/human-brains-getting-bigger-good-news-dementia-risk-2024a10005s9

مطالب مرتبط

دستورالعمل انتخاب روش مناسب تصویربرداری در موقعیت‌های مختلف (بر اساس American Academy of Family Physicians)

استفاده از رادیوگرافی تشخیصی طی دو دهه گذشته دو برابر شده که نشان می‌دهد گاهی اوقات روش‌های تصویربرداری و رادیوگرافی بیش از حد یا اشتباه تجویز می‌شوند. در چند سال اخیر، انجمن‌هایی برای همکاری های چند رشته ای تاسیس شده اند که هدف آنها کاهش قرارگرفتن در معرض تابش اشعه با حذف رویه های غیر […]

چیپ نورالینک: آنچه می‌دانیم و آنچه نمی‌دانیم

چند روز پیش ایلان ماسک در توییتر اعلام کرد نخستین تست انسانی چیپ نورالینک آغاز شده و این خبر سروصدای زیاد ایجاد کرد. نورالینک یکی از شرکت‌های ایلان ماسک است که قصد دارد با تعبیه یک چیپ کوچک در مغز انسان ارتباط مستقیم میان کامپیوتر و مغز را فراهم کند. به طور کلی به این […]

آیا «مغز» عامل اصلی ایجاد چاقی است؟

اضافه وزن و چاقی یک موضوع پیچیده و چند عاملی است. اما نتایج پژوهش‌های متعدد طی چند سال گذشته انگشت اتهام را بیش از پیش به سوی مغز نشانه گرفته است. چون این مغز است که به ما می‌گوید چه زمانی گرسنه هستیم و چه زمانی سیر شده‌ایم. همچنین، مغز بر رفتار غذایی ما هم […]

شباهت فرایند تشکیل خاطرات هوش مصنوعی با مغز انسان و تلاش برای بهبود آن

به نظر شما «حافظه‌ی» هوش مصنوعی چگونه کار می‌کند؟ پاسخ اینجاست که فرایند یادگیری و تشکیل خاطرات هوش مصنوعی تا حد زیادی شبیه مغز انسان است! با این تفاوت که هوش مصنوعی فعلا برای عملکرد و تشکیل حافظه به منابع و انرژی زیادی نیاز دارد. در حالی که مغز انسان «فعلا» بسیار بهینه‌تر عمل می‌کند. […]

چرا «تمرین‌های قدرتی» و «عضله سازی» بهترین کاری است که می‌توانید برای سلامت‌تان انجام دهید؟

پادکست را می‌توانید در پلت‌فرم‌های زیر هم گوش کنید: ما برای مراقبت از سلامت‌مان ممکن است کارهای مختلفی انجام دهیم: مثلا رژیم غذایی سالمی داشته […]

آیا هوش مصنوعی جایگزین پزشکی و طبابت می‌شود؟

اگر از هوش مصنوعی‌های پرطرفدار فعلی (مثلا ChatGPT) بپرسید که آیا «آنها جایگزین پزشکی می‌شوند؟» به شما پاسخ می‌دهد: خیر! هوش مصنوعی به هیچ عنوان جایگزین پزشک نخواهد شد و فقط ابزاری است که به پزشکان در تشخیص و درمان بیماری‌ها «کمک» خواهد کرد. اما آیا باید این پاسخ را «باور» کنیم؟ به‌ویژه اینکه می‌دانیم […]

مطالب داغ

چرا شب‌ها کف پاهایم داغ می‌شود؟

اصولاً به صورت فیزیولوژیک (در حالت طبیعی و وقتی هیچ بیماری هم وجود نداشته باشد) با نزدیک شدن به زمان خواب، گردش خون، از قسمت‌های مرکزی یعنی تنه و مغز به قسمت‌های محیطی بدن مثل دست و پا منتقل می‌شود. به همین دلیل انتظار می رود با آماده شدن برای خواب، گردش خون در تنه […]

افزایش احتمال بروز دمانس در مصرف‌کنندگان درمان جایگزینی هورمون دوران زادبس

درمان جایگزینی هورمون (HRT) برای درمان نشانه‌های دوران زادبس (یائسگی) استفاده می‌شود و یکی از اهداف آن هم پیشگیری از پوکی استخوان است. اما اکنون یک مطالعه نشان داده این جایگزینی هورمون با افزایش ریسک ابتلا به دمانس مرتبط است. پژوهش نشان داده ریسک ابتلا به دمانس طی بیست سال آینده در خانم‌هایی که در […]

هشت نکته در مورد اثرات روانی انفجار و تروماهای اجتماعی

بررسی داده‌های مطالعات بین‌المللی طی دو دهه گذشته، به‌ویژه در زمینه انفجارهای افغانستان و عراق، نکات مهمی را درباره عوارض روانی این حوادث آشکار کرده که در اینجا به هشت مورد مهم آن اشاره می‌کنیم. لطفا به آنها توجه کنید: ۱- PTSD و آسیب مغزی (TBI): بروز اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) و آسیب‌های […]

چرا بعد از مصرف قهوه دچار خواب‌آلودگی می‌شویم؟

معمولا قهوه را با هدف افزایش انرژی و تمرکز مصرف می‌کنیم (و البته لذت‌بردن از مزه‌ی خاص قهوه هم عالم خودش را دارد). اما گاهی اوقات مصرف قهوه رویمان اثر عکس دارد و ما را دچار خواب آلودگی می‌کند! به‌گونه‌ای که برخی افراد به‌این نتیجه‌گیری می‌رسند که قهوه برایشان خواب‌آور است… با این وجود نباید […]

مطالب پربازدید

آیا تیرزپاتید (Tirzepatide) در درمان چاقی یک انقلاب ایجاد می‌کند؟

این روزها داروهای کاهش وزنی که با اثر روی گیرنده GLP1 عمل می‌کنند، طرفداران زیادی پیدا کرده‌اند و سماگلوتید (semaglutide) در خط مقدم آنها است. حالا یک داروی دیگر به نام تیرزپاتید (Tirzepatide) هم احتمالا به لیست داروهای لاغری اضافه خواهد شد و این یکی حتی از سماگلوتید هم بهتر عمل می‌کند. این دارو در […]

میزان مناسب و بهترین روش مصرف ویتامین D: روزانه؟ هفتگی یا ماهیانه؟

ویتامین D جزو ویتامین‌های مهمی است که کمبود آن در تمام دنیا شیوع بالایی دارد و پیش‌بینی می‌شود حدود یک میلیارد نفر در سراسر جهان به کمبود آن دچار هستند. در اینجا می‌خواهیم به این نکته بپردازیم که بهترین روش مصرف مکمل ویتامین دی چگونه است و مقدار مناسبش چقدر است؟ اما پیش از شروع […]

تایید داروی تیرزپاتید (Tirzepatide) برای کاهش وزن توسط سازمان غذا و داروی آمریکا

اواخر اردیبهشت از نتایج قابل توجه داروی تیرزپاتید (Tirzepatide) در کاهش وزن صحبت کردیم. حالا سرانجام استفاده از این دارو توسط سازمان غذا و داروی آمریکا برای دو گروه از افراد مورد تایید قرار گرفته است: ۱- افراد چاق (دارای BMI بالای ۳۰)
۲- افرادی که دارای اضافه وزن هستند (BMI بالای ۲۷) و یکی از […]

تیرزپاتید، ویگووی، ویکتوزا و… پاسخ به پرسش‌های رایج در مورد داروهای لاغری و کاهش وزن GLP1

قبلا در «آپدیت ام دی» در مورد داروهای لاغری و کاهش وزن زیاد صحبت کرده‌ایم. در میان آنها یک دسته دارویی خاص طی چند سال گذشته محبوبیت ویژه‌ای پیدا کرده‌اند. اینها جزو یک کلاس دارویی به نام «آگونیست گیرنده پپتید شبه گلوکاگون ۱» یا به طور خلاصه «آگونیست GLP1» هستند. جالب است بدانید اغلب این […]

با همکاری

پژوهشکده آینده پژوهی در سلامت
پژوهشکده آینده پژوهی در سلامت
معاونت آموزشی سازمان نظام پزشکی کل کشور
معاونت آموزشی سازمان نظام پزشکی کل کشور
اداره کل آموزش همگانی جمعیت هلال احمر
اداره کل آموزش همگانی جمعیت هلال احمر
X
آپدیت ام دی تازه‌های پزشکی از رفرنس‌های معتبر