چرا فناوری mRNA آینده سلامت را متحول خواهد کرد؟
هفته گذشته شاهد اعطای نوبل پزشکی سال ۲۰۲۳ به دو پژوهشگر مخترع واکسن mRNA بودیم. در دوران کرونا نام این فناوری بر سر زبان افتاد و ساخت سریعشان سبب نجات جان افراد زیادی شد. اما این فناوری فقط به واکسن کووید محدود نیست و داستان بسیار بزرگتر است. چون سبب میشود دنیای جدیدی به رویمان باز شود، جایی که تقریبا در آن محدودیتی وجود ندارد!
اینجا میخواهیم به طور خلاصه به این موضوع بپردازیم که چطور فناوری mRNA دنیای پزشکی و درمان بیماریها را متحول خواهد کرد.
۱- مقابله با دشمنان قدرتمند
شرکتهای داروسازی همین الان هم از این فناوری برای مقابله با ویروسهای شایع استفاده کردهاند و برای مثال، واکسن RSV طی چند ماه گذشته بهتایید رسید و اکنون برای سالمندان و مادران باردار در حال استفاده است.
اما قدرت مهم این فناوری، جایی است که با دشمنان قدرتمندی مانند سیتومگالوویروس مواجه هستیم. ویروسی که بیش از ۵۰ سال است برای ساخت واکسن آن تلاش میشود. این ویروس در بدن افراد به صورت مخفی زندگی میکند و سبب ایجاد نقص اندام در نوزادان میشود.
حالا فناوری mRNA نشان داده که بهراحتی میتواند واکسن سیتومگالوویروس را تولید کند و بد نیست بدانید هماکنون واکسن آن در فاز سوم مطالعات بالینی قرار دارد.
۲- واکسن سرطان
آینده واکسنهای mRNA به مشکلات عفونی محدود نیست و خط مقدم بعدی مقابله با سرطانها است. سالها است پژوهشگران به دنبال راهکاری هستند که به جای شیمیدرمانی بتواند مستقیما سلولهای سرطانی را هدف گرفت و بهنظر میرسد پاسخ ما mRNA است.
مقابله با سلولهای سرطانی کار بسیار دشواری است چون آنها به سرعت دچار جهش میشوند. اما نشان داده شده با هدف گرفتن چندین آنتیژن به صورت همزمان میتوان برای هر بیمار یک واکسن اختصاصی تولید کرد که در مقابله با سرطان موثر خواهد بود و پیشبینی میشود تا حدود ده سال آینده بسیاری از سرطانها قابل درمان خواهند بود.
۳- درمان انواع بیماریهای ژنتیکی:
این یکی از مهمترین کاربردهای این فناوری است. با کمک mRNA میتوان اختلالات ژنتیکی را با کدهای جدید جایگزین کرد و در این بخش هم همین الان درمانهای مختلفی برای برخی از بیماریهای کمیاب ژنتیکی در دسترس قرار گرفته است و به زودی شاهد درمانهای بسیار بیشتری هم خواهیم بود.
و البته مزیت سرعت:
علاوه بر تمام نکات گفته شده، ساخت واکسنهای mRNA برخلاف روشهای قبلی بسیار سریعتر است و به جای چندین سال، میتوان تنها طی چند هفته واکسن تولید کرد.
اگر همه اینها را کنار هم بگذارید، متوجه میشوید که این فناوری چه تحولی در پیشگیری و درمان بیماریها برایمان بههمراه خواهد داشت.